Produkcja ekologiczna
Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne w okresie przejściowym w latach 2021-2022
Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, oferuje dodatkowe płatności do powierzchni gruntów lub zwierząt gospodarskich, tym rolnikom którzy zdecydują się na spełnianie dodatkowych praktyk pro-środowiskowych w ramach dobrowolnie podjętych wieloletnich zobowiązań.
W latach 2021 oraz 2022 należy kontynuować rozpoczęte we wcześniejszych naborach zobowiązania 5-cio letnie. Jeśli 5-cio letni okres realizacji został już zakończony lub rolnik nie podjął wcześniej takiego zobowiązania, nadal może to zrobić, jednak na zmienionych zasadach dotyczących długości trwania zobowiązania.
Z dniem 15 marca 2021 r. znowelizowane zostały przepisy dotyczące długości trwania zobowiązań rolno-środowiskowo-klimatycznych podejmowanych w okresie przejściowym tj. w latach 2021 oraz 2022. Nowe zobowiązania, podejmowane w ramach pakietów: 2, 3, 6, 7, są zobowiązaniami na okres 2 lat. Nowe zobowiązania w ramach pakietów: 1, 4, 5, podejmowane są, tak jak dotychczas, na okres 5 lat.
Kolejna zmiana dotyczy zwiększenia od 2021 r. wysokości stawek płatności. Zmiana wszystkich rolników, tj. zarówno rozpoczynających 2 lub 5-cio letnie zobowiązania lub kontynuujących 5-cio letnie zobowiązania podjęte w latach poprzednich.
tab. 1: Pakiety Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego w ramach PROW 2014-2020
| Pakiety | Okres trwania zobowiązań podjętych w 2021 r. | Okres trwania zobowiązań podjętych w 2022 r. | Stawki płatności od 2021 r. |
| 15.03.2021 – 14.03.2026 | 15.03.2022 – 14.03.2027 | 552 zł/ha | |
| Pakiet 2. Ochrona gleb i wód (warianty: 1. międzyplony i 2. pasy ochronne) | 15.03.2021 – 14.03.2023 | 15.03.2022 – 14.03.2024 |
883 zł/ha (w.1) 644 zł/ha (w.2) |
| Pakiet 3. Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych | 15.03.2021 – 14.03.2023 | 15.03.2022 – 14.03.2024 | 2031 zł/ha |
| Pakiet 4. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000 | 15.03.2021 – 14.03.2026 | 15.03.2022 – 14.03.2027 | 739 – 1514 zł/ha |
| Pakiet 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000 | 15.03.2021 – 14.03.2026 | 15.03.2022 – 14.03.2027 | |
| Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie (warianty: uprawa, nasiona lub mat. siewny) | 15.03.2021 – 14.03.2023 | 15.03.2022 – 14.03.2024 | 901 – 1232 zł/ha |
| Pakiet 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie (warianty: bydło, konie, owce, świnie, kozy) | 15.03.2021 – 14.03.2023 | 15.03.2022 – 14.03.2024 | 412 – 2516 zł/szt. |
Od roku 2022 planowane są dalsze zmiany:
- umożliwienie podejmowania zobowiązań w ramach wariantów ptasich na całym obszarze Natura 2000 (obecnie warianty ptasie mogą być wdrażane jedynie na obszarach specjalnej ochrony ptaków),
- umożliwienie objęcia wsparciem w ramach Pakietu 7 dodatkowych dwóch ras owiec: polskiej owcy górskiej i białogłowej owcy mięsnej oraz dwóch ras kóz: koza kazimierzowska i koza sandomierska,
- dopuszczenie mulczowania międzyplonów w Pakiecie 1 i Pakiecie 2.
- wprowadzenie Pakietu 8. Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk. Pakiet dostępny będzie na trwałych użytkach zielonych poza obszarami Natura2000, w użytkowaniu kośno-pastwiskowym lub pastwiskowym.
- wprowadzenie Pakietu 9. Retencjonowanie wody. Pakiet realizowany będzie jedynie na powierzchni, na której jednocześnie jest realizowane zobowiązanie w ramach Pakietu 4, 5 lub 8. Płatność przysługiwać będzie do działek rolnych, na których w danym roku, przez co najmniej 12 dni w okresie między 1 maja a 30 września dni była utrzymywana woda powodująca zalanie lub podtopienie.
Pakiety: 8 i 9 mają zostać wprowadzone do Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego PROW 2014-20 jako zobowiązania 1-roczne i swoisty pilotaż ekoschematów (tab. 2 lp.2 i 11), które dostępne będą od roku 2023.
Kampania wnioskowa w roku 2022 będzie ostatnią możliwością rozpoczęcia 5-cio letnich zobowiązań w pakiecie 1: rolnictwo zrównoważone lub 2-letnich w pakietach: 2, 3, 6 lub 7. Projekt Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (wersja 4.0 z grudnia 2021 r.) zakłada powrót do 5-letniego okresu realizacji interwencji rolnośrodowiskowych (od roku 2023), jednak na liście planowanych interwencji nie ma ani rolnictwa zrównoważonego ani międzyplonów. Praktyki, które znamy z tych pakietów odnajdujemy w zmodyfikowanym kształcie w ekoschematach (tab. 2 lp.: 3,4,5), które będą zobowiązaniami 1-rocznymi. Nową propozycją 5-cio letniego zobowiązania dla rolników zainteresowanych pro-środowiskowymi działaniami, będzie interwencja pn. „wieloletnie pasy kwietne”.
tab. 2: Projektowane 1-roczne interwencje z I filara projektu Planu Strategicznego dla WPR na lata 2023-2027, grudzień 2021 r. (wersja 4.0):
*Wysokość stawki będzie wynikiem założonej kwoty na ekoschemat oraz powierzchni wnioskowanej do objęcia wsparciem w danym roku. W przypadku większego zainteresowania ekoschematem, faktyczna wypłacona stawka może być niższa.
tab. 3: Projektowane 5-roczne interwencje z II filara projektu Planu Strategicznego dla WPR na lata 2023-2027, grudzień 2021 r. (wersja 4.0):
| Lp. | Zobowiązania środowiskowe i klimatyczne | stawka wsparcia do 1 ha lub szt. |
| 1. | Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków na obszarach Natura 2000 | 912 – 1568 zł/ha |
| 2. | Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000 | |
| 3. | Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk na obszarach Natura 2000 | 836 zł/ha |
| 4. | Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych | 2117 – 4901 zł/ha |
| 5. | Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie | 1411 – 2342 zł/ha |
| 6. | Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie | 500 – 2738 zł/szt. |
| 7. | Wieloletnie pasy kwietne | 4207 zł/ha |
W listopadzie 2021 r. zakończyły się konsultacje krajowe projektu Planu Strategicznego dla WPR, w grudniu Rada Ministrów przyjęła uchwałą jego wersję 4.0. Uchwała umożliwia rozpoczęcie negocjacji z Komisją Europejską. Zakończenie negocjacji z Komisją Europejską oraz przygotowanie krajowych aktów prawnych, Ministerstwo planuje na III kwartał 2022 r.
O więcej informacji nt. aktualnych zasad naboru i realizacji zobowiązań rolno-środowiskowo-klimatycznych zapytaj swojego doradcę rolnośrodowiskowego: https://podr.pl/kontakty/ lub przeczytaj na stronie ARiMR: https://www.gov.pl/web/arimr/dzialanie-10-dzialanie-rolno-srodowiskowo-klimatyczne2
Projekt Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (wersja 4.0 z grudnia 2021 r.) dostępna jest na stronie MRiRW: https://www.gov.pl/web/wprpo2020/plan-strategiczny-dla-wpr-na-lata-2023-2027-wersja-40–przyjety-przez-rade-ministrow
Odnawialne źródła energii
Jest faktem, że zasoby paliw nie odnawialnych są coraz mniejsze. Prężnie rozwija się za to energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii.
Rolnictwo, jako jedna z niewielu branż posiada potencjał do dostarczenia organicznych substratów do instalacji wykorzystujących źródła odnawialne. Jeżeli chodzi o fotowoltaikę, to również rolnicy i mieszkańcy obszarów wiejskich są głównymi potentatami energetyki prosumenckiej pochodzącej z tych źródeł.
Odnawialne źródła energii w UE i w Polsce – wybrane aspekty
prof. dr hab. inż. Mariusz Stolarski dr inż. Michał Krzyżaniak Centrum Biogospodarki i Energii Odnawialnych, Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Rozwój produkcji i wykorzystania odnawial- nych źródeł energii (OZE) w Unii Europejskiej (UE) jest faktem dokonanym i przyszłościowym, przed którym nie ma odwrotu. Na wykresie 1 przedstawiono ewolucję produkcji energii pierwotnej według rodzaju paliw w krajach UE-28, w latach 2000- 2016. Z przedstawionych danych, obejmujących 17 lat, wyraźnie widać trend spadkowy
Jak zostać prosumentem energii elektrycznej pochodzącej z paneli fotowoltaicznych
Jednym z rozwiązań na obniżenie ceny energii elektrycznej jest zostanie prosumentem. Takie rozwiązanie jest bardzo popularne wśród rolników niemieckich, gdzie odpowiadają oni za znaczną część energii elektrycznej produkowanej w instalacjach fotowoltaicznych. Oprócz obniżenia rachunków, gospodarstwo nabiera proekologicznego wizerunku i przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego. Obecny kształt ustawy o OZE definiuje prosumenta jako: „odbiorcę końcowego dokonu– jącego zakupu energii elektrycznej na podstawie umowy kompleksowej, wy– twarzającego energię elektryczną wy– łącznie z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacji, w celu jej zużycia
Kolektory słoneczne – darmowe ciepło ze Słońca
W lutowym numerze naszego miesięcznika pisaliśmy o wykorzystaniu energii słonecznej do produkcji prądu na własne potrzeby. W poniższym artykule przybliżymy możliwości wykorzystania energii słonecznej do wytwarzania ciepła. Powoli dobiega końca sezon grzewczy, który zapisał się alarmującymi informacjami o spalaniu nie- właściwego lub słabej jakości opału, co skutkowało tworzeniem się szkodliwego smogu w wielu miejscowościach naszego kraju. Sezon letni kończy wprawdzie okres ogrzewania domów, ale nadal potrzebna jest energia na zapewnie- nie ciepłej wody użytkowej. Jest zatem dobry moment, aby rozważyć
Wsparcie finansowe na poprawienie jakości powietrza
Problem zanieczyszczenia powietrza znany jest od dawna. W ostatnim czasie poruszany jest jednak częściej niż zwykle z powodu tworzącego się, w wielu regionach naszego kraju, smogu, który jest wynikiem spalania niewłaściwych lub słabej jakości paliw stałych. Dużym wyzwaniem jest też ograniczanie efektu cieplarnianego związanego m.in. z nadmierną emisją dwutlenku węgla. Dlatego każda inicjatywa wspierająca obniżenie poziomu niskiej emisji i propagująca wykorzystanie odnawialnych źródeł energii jest szczególnie cenna. Do tej pory realizowano wiele programów o za- sięgu krajowym i regionalnym, których
Prąd ze Słońca na własne potrzeby
Słońce daje energię czystą i niewyczerpalną. Ilość energii docierającej do powierzchni Ziemi przekracza 10 000 razy obecne zapotrzebowanie ludzkości na energię. Dlatego też, w obliczu kończących się zasobów konwencjonalnych źródeł energii, energia słoneczna i metody jej zamiany na inne formy nabierają coraz większego znaczenia – zwłaszcza, że jej pozyskiwanie nie powoduje żadnych efektów ubocznych i szkodliwych emisji. Transfer energii słonecznej jest zatem rozwiązaniem oszczędzającym zasoby naturalne. To bardzo ważny krok w kierunku ochrony środowiska naturalnego. Co roku do powierzchni Ziemi
Odnawialne źródła energii – wsparcie dotacyjne
REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Odnawialne źródła energii – wsparcie dotacyjne Od 12 grudnia 2016 roku do 31 stycznia 2017 roku prowadzony jest nabór wniosków z poddziałania 10.3.1. Odnawialne źródła energii – wsparcie dotacyjne, w ramach Osi Priorytetowej 10. Energia, Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego 2014-2020 (RPO WP 2014-2020). Złożone wnioski będą rozpatrywane w formule konkursu. Konkurs przeznaczony jest dla przedsięwzięć realizowanych na obszarze całego województwa pomorskiego. Celem szczegółowym działania 10.3 jest zwiększenie wykorzystania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, szczególnie
Rolnictwo zrównoważone
W zakładce „Rolnictwo zrównoważone” znajdą Państwo informacje pomocne w gospodarowaniu zgodnym z założeniami „zrównoważonego rozwoju”. Znajdujące się tutaj treści, mają wymiar maksymalnie praktyczny, co przekłada się także na wymierne korzyści z ich wdrażania.
Rolnictwo to bardzo dynamiczna branża. W związku z tym nie zabraknie wiadomości, które pokazują aktualne trendy w zakresie ochrony środowiska na poziomie gospodarstwa rolnego.
Racjonalna gospodarka wodna
Dominik Wiski Racjonalna gospodarka wodna Zjawiska pogodowe, które miały miejsce wiosną tego roku, to przykład tego, jak szybko zmieniają się warunki klimatyczne. W kontekście tych zmian warto wspomnieć o znaczeniu wody dla rolnictwa. Jest już faktem, że w niektórych przypadkach przyczyną niewykorzystania możliwości produkcyjnych jest niedobór wody. Ilość i jakość wody dostępnej dla upraw nabiera coraz większego znaczenia. Wpływa na to coraz wyższy poziom agrotechniki, gdzie każdy czynnik plonotwórczy jest ważnym elementem całości procesu uprawy. Zbyt mała ilość wody jest
Zakwaszanie gnojowicy
mgr inż. Dominik Wiski Zakwaszanie gnojowicy W nawiązaniu do wcześniejszego artykułu „Metody alternatywnego zagospodarowania gnojowcy” opisano metodę polegającą na zakwaszaniu gnojowicy. Wyróżnia się ona spośród pozostałych, ponieważ w ostatnim czasie budzi zainteresowanie w całej Unii Europejskiej. Na ulatnianie się amoniaku z gnojowicy ma wpływ kilka czynników. Są to: temperatura, zawartość suchej masy, dostęp tlenu, sposób żywienia i wiek zwierząt, kierunek produkcji i co będzie omawiane w tym artykule- pH. Gnojowica bydlęca ma wartość pH ponad 7, a świńska ponad 8
Metody alternatywnego zagospodarowania gnojowicy
mgr inż. Dominik Wiski Metody alternatywnego zagospodarowania gnojowicy Zmiany, które nastały w latach 90-tych, spowodowały wzrost intensywnej produkcji zwierzęcej, związany z większym zapotrzebowaniem na żywność rosnącej liczby ludności. Powszechny stał się system bezściółkowego utrzymania zwierząt. Ilość wytworzonej gnojowicy w dużych chlewniach znacząco obciąża środowisko i powoduje uciążliwości gazowo-odorowe w najbliższej okolicy. W związku z tym dostrzega się potrzebę alternatywnych metod postępowania z tym nawozem naturalnym. W latach 90- tych XX wieku odnotowano znaczny wzrost produkcji zwierzęcej, który nadal się utrzymuje.
Szanse wynikające z analiz glebowych
Szanse wynikające z analiz glebowychZima dla rolników to pora planowania następnego sezonu uprawowego. Po wyborze rośliny jaka zostanie wysiana na polu, myślimy jak zapewnić jej optymalne warunki by uzyskać wysokiplonzadowalającej jakości. Analizuje się wtedy wszystkie czynniki, które to umożliwiają. Jedną z podstawowych kwestii jest nawożenie. Dobrze zaplanowane,pozwala prawidłowo odżywić uprawę, nie dopuścić do wymywania nadmiaru składników pokarmowych oraz obniżyć koszty nawozów. Gleba ma określoną pojemność sorpcyjną. Pod kątem nawożenia upraw oznacza to, że nie zawsze 100% wysianego nawozu zostanie pobrane
