Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu w ramach projektu demonstracyjnegow dniu 24.04.2023 r. zorganizował szkolenie wyjazdowe do gospodarstwa ekologicznego.
Tematem spotkania była demonstracja pt. „Przeciwdziałanie znoszeniu środków ochrony roślin z pól konwencjonalnych, zielona infrastruktura”.
Miejsce realizacji: Gospodarstwo ekologiczne Janina Tyburska, Godki 13, 11-042 Jankowo, powiat olsztyński, woj. warmińsko-mazurskie
W wyjeździe uczestniczyli m.in. rolnicy, domownicy rolników, małżonkowie rolników z województwa pomorskiego.
W ramach demonstracji zaprezentowano innowacyjne rozwiązania przeciwdziałania znoszeniu środków ochrony roślin z pól konwencjonalnych na plantacje ekologiczne. Zaś tematem szczegółowym demonstracji było „Wykorzystanie ukształtowania pola, miedzy oraz wprowadzenie elementów konstrukcyjnych, celem ograniczenia znoszenia cieczy użytkowej z sąsiednich działek rolnych”.
Prof. Józef Tyburski podczas wykładu zaprezentował gospodarstwo ekologiczne, które prowadzi wraz z prof. Janiną Tyburską. Opowiedział o warunkach glebowo-klimatycznych, płodozmianie oraz stosowanych praktykach rolniczych, a w szczególności o uprawach ekologicznych z uwzględnieniem ochrony roślin.
Kolejną ważną kwestią, która została omówiona podczas wykładu to sposoby zapobiegania znoszeniu środków ochrony roślin z działek konwencjonalnych na działki ekologiczne. Prof. Józef Tyburski omówił działania, które powinien podjąć każdy rolnik ekologiczny, aby zapobiec znoszeniu środków ochrony roślin z działek konwencjonalnych.
W głównej mierze działania te powinny polegać na:
- wytyczeniu strefy buforowej,
- poszerzeniu miedzy śródpolnej,
- traktowaniu zbiorów z fragmentu działki ekologicznej przylegającej do działki konwencjonalnej jako produktów konwencjonalnych,
- wprowadzeniu nasadzeń lub wykorzystaniu już istniejących (np. żywopłoty, zadrzewienia, pas kwietny z wyższymi roślinami),
- umieszczenie stelaży z rozpostartą siatką sadowniczą, wykorzystanie pergoli, roślin
pnących o wysokości min. 2 m,
- wprowadzenie w rzędach bocznych w roślinach sadowniczych innych roślin, które
tworzą zwartą barierę, np. leszczyna.
Uczestnicy demonstracji z ogromną uwagą wysłuchali wykładu profesora. Po omówieniu istotnych kwestii zadawali dużo pytań, na które otrzymali wyczerpujące odpowiedzi.
Po części wykładowej uczestnicy demonstracji udali się w teren, gdzie mieli okazję zapoznać się z innowacyjnymi praktykami omówionymi w czasie wykładu. Przedstawiono jak prawidłowo umieścić stelaż z rozpostartą siatką sadowniczą. Został również zaprezentowany sprzęt, którym następnie wykonano oprysk z systemami antyznoszeniowymi. Jednak przed rozpoczęciem oprysku uczestnicy w odpowiednich odległościach wraz z prof. Janiną Tyburską umieścili słupki wraz z papierkami wodoczułymi. Zaplanowano ustawienie palików w odległości 3 i 10 m licząc od krawędzi miedzy w głąb pola ekologicznego, zaś szybkość przejazdu ustalono na 5-7 km/h. Każdy uczestnik demonstracji obserwował jak po wykonaniu oprysku zmienia się barwa żółtego papierka wodoczułego.
Demonstracja została wykonywana przy ustalonym ciśnieniu cieczy roboczej i przy jednej dawce cieczy użytkowej. Próbniki były usytuowane w płaszczenie prostopadłej w stosunku do ruchu opryskiwacza, który przemieszczał się po polu konwencjonalnym, tym, które graniczyło z działką ekologiczną. Zastosowana została dysza średniokroplista.
Zakładane efekty innowacyjnej demonstracji to przede wszystkim ocena przydatności ustawionych konstrukcji, zadrzewień oraz właściwej szerokości ustanowionej strefy buforowej do minimalizowania ryzyka wystąpienia zanieczyszczeń plantacji i produktów ekologicznych z tytułu sąsiedztwa pól konwencjonalnych.
Intensywność prowadzonej ochrony chemicznej na polach konwencjonalnych jest powiązana z gatunkiem rośliny uprawnej zlokalizowanej na tych polach. Właściwy dobór działań zabezpieczających (np. zwiększenie szerokości strefy buforowej lub wybór stanowiska posiadającego naturalne bariery ochronne – np. sprzyjająca ochronie różnica poziomów gruntu pola ekologicznego w stosunku do pola konwencjonalnego) lub nasadzenie żywopłotu, będzie traktowane jako podjęcie środków ostrożności w celu ograniczenia ryzyka zanieczyszczeń.
Opiekun naukowy demonstracji: prof. dr hab. Jolanta Kowalska IOR
Opiekun doradca demonstracji: Mirosław Zdunek WMODR w Olsztynie
Opracowała: Agata Karczyńska, Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu
