W ramach realizacji projektu „Wsparcie dla projektów demonstracyjnych i działań informacyjnych” (Demonstracje w rolnictwie ekologicznym), w Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Lubaniu, w dniu 23.10.2024 r. odbyło się seminarium nt. zbóż, rzepaku, kukurydzy, bobowatych i przetwórstwa zbóż.
Szkolenie otworzył Dyrektor Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Lubaniu Aleksander Mach. Przywitał wszystkich zgromadzonych uczestników oraz szanownych prelegentów. Zaprezentował jak PODR w Lubaniu jest zaangażowany w realizację tego projektu. Podkreślił, że na terenie woj. pomorskiego, prowadzono 4 obiekty demonstracyjne (jagodowe, zboża, rzepak i lawenda), zorganizowano wyjazdy szkoleniowe na łącznie 27 różne tematy, przeszkolono łącznie 326 uczestników oraz zorganizowano 2 seminaria (w tym jedno odbędzie się 06.11.2024 w Lubaniu).
Pierwszym prelegentem była Pani dr inż. Anna Szafrańska z Instytutu Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego im. prof. Wacława Dąbrowskiego – PIB w Warszawie, która omówiła i podsumowała wyniki prowadzenia obiektów demonstracyjnych na temat przetwórstwa zbóż, ze szczególnym uwzględnieniem rekomendowanych elementów innowacyjnych i dobrych praktyk. Zwróciła uwagę m.in. na kryteria kwalifikowalności ziarna do przetwórstwa na przykładzie pszenicy oraz jak przebiega wstępna kontrola jakości i badanie cech organoleptycznych ziarna zbóż.
Kolejnym wykładowcom był dr hab. profesor uczelni Józef Tyburski z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Profesor był również opiekunem naukowym jednej z demonstracji nt. rzepaku w woj. pomorskim u Państwa Plotta. Licznymi fotografiami w sposób bardzo obrazowy, przedstawił jakie czynniki wpływają na ograniczenie plonowania rzepaku w uprawie ekologicznej, jakie dobre praktyki mogą znacząco wpłynąć na jakość plonu. Prelegent też podkreślał jak ważny jest płodozmian.
Temat: „Zboża” opracowany przez zespół naukowców z Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa PIB w Puławach, przedstawiła dr Jolanta Bojarszczuk. Zakres demonstracji dotyczący uprawy zbóż był dość obszerny, bo obejmował aż 13 tematów:
1. Zboża jako element zmianowania i jego rola w organizacji produkcji roślinnej gospodarstw ekologicznych.
2. Agrotechnika pszenicy w gospodarstwie ekologicznym.
3. Agrotechnika pszenżyta w gospodarstwie ekologicznym.
4. Agrotechnika żyta w gospodarstwie ekologicznym.
5. Agrotechnika jęczmienia jarego w gospodarstwie ekologicznym.
6. Agrotechnika owsa w gospodarstwie ekologicznym.
7. Dobór odmian zbóż jarych.
8. Dobór odmian zbóż ozimych.
9. Mechaniczne zwalczanie chwastów w zbożach z wykorzystaniem brony chwastownika.
10. Uprawa odmian tzw. „zbóż dawnych”: płaskurka, samopsza, orkisz.
11. Uprawa mieszanek zbożowych międzygatunkowych i mieszanin odmian.
12. Produkcja nasienna zbóż w gospodarstwie ekologicznym.
13.Ochrona zbóż jako zespół kompleksowych działań agrotechnicznych i zabiegów z wykorzystaniem dopuszczonych do stosowania preparatów.
Pani dr Jolanta Bojarszczuk prezentowała również temat ekologicznej uprawy kukurydzy i bobowatych. Podsumowała, że najbardziej skuteczną metodą mechanicznej pielęgnacji kukurydzy uprawianej w systemie ekologicznym jest zastosowanie pielnika szczotkowego wraz z obsypnikiem, które w przeprowadzonych badaniach eliminowały średnio 70% chwastów w łanie! Wskazała na nowe odmiany roślin bobowatych, które są źródłem białka paszowego w gospodarstwach ekologicznych. Celem tej demonstracji była ocena odmian wybranych gatunków roślin bobowatych uprawianych w różnych warunkach agroekologicznych.
Kolejnym wykładowcą była dr Joanna Smoluk-Sikorska z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, która omówiła temat „Marketing produktów i przetworów ekologicznych pochodzenia roślinnego”. Prelegentka zwróciła uwagę jak ważna jest promocja produktu ekologicznego, jakie znaczenie ma Internet, wskazała czego dotyczy tzw. ekologizacja konsumpcji, jakie mogą być kanały dystrybucji oraz jakie mogą być strategie cenowe. Jaka powinna być cena końcowa produktu bio wzbudziła największe zainteresowanie podczas dyskusji, gdzie znaleźć tego świadomego klienta gotowego zapłacić więcej niż za produkt konwencjonalny ?
Prof. dr hab. Jolanta Kowalska z Instytutu Ochrony Roślin PIB w Poznaniu zaprezentowała ostatni wykład nt. „Przeciwdziałania znoszeniu środków ochrony roślin z pól konwencjonalnych, zielona infrastruktura”. Przedstawiła praktyczne wskazówki, jak można zminimalizować tzw. zniosy; dzięki wprowadzeniu m.in. miedz, siatek, stref buforowych możemy w znaczący sposób wpłynąć na ograniczenia przedostawania się pozostałości z sąsiednich pól konwencjonalnych. Prowadząca podkreśliła, że to na producencie ekologicznym spoczywa obowiązek dochowania wszelkich środków i działań zapobiegających przedostaniu się substancji niedozwolonych do stosowania w systemie ekologicznym oraz jakie korzyści niesie dla rolnika konwencjonalnego stosowanie się do wytycznych podczas wykonywania zabiegów ochrony roślin.
Uczestnicy spotkania z wielkim zainteresowaniem wysłuchali wszystkich prelekcji. Mieli okazję zapoznać się z zaobserwowanymi spostrzeżeniami podczas wizyt na obiektach demonstracyjnych zlokalizowanych w całej Polsce, a także z rekomendacjami opracowanymi przez opiekunów naukowych poszczególnych gospodarstw.
Operacja ma na celu wymianę wiedzy i doświadczeń, współpracę między nauką a praktyką rolniczą.
Więcej informacji o realizacji projektu i innych obiektach demonstracyjnych znajdą Państwo na stronach:
https://www.cdr.gov.pl/projekty-i-wspolpraca/demonstracje-ekologia
https://podr.pl/projekty_wpisy/projekty-realizowane-przez-podr-z-dofinansowaniem-prow/
Opracowała: Agnieszka Jereczek, PODR w Lubaniu
Zdjęcia: Paweł Jankowski PODR w Lubaniu
