Informacja o projekcie – kliknij
Wizyty studyjne w trzech biogazowniach na Pomorzu
W dniu 17 czerwca 2025 roku w ramach realizacji projektu BIOSOLFarm – „South Baltic Farms – an essential part of renewable energy systems” Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu zorganizował cykl wizyt studyjnych w trzech biogazowniach rolniczych na terenie województwa pomorskiego. Celem spotkań było praktyczne zaprezentowanie funkcjonujących rozwiązań z zakresu biogazownictwa oraz wymiana doświadczeń pomiędzy partnerami projektu.
W wydarzeniu udział wzięli przedstawiciele partnerów z Niemiec i Litwy, a także eksperci z Politechniki Gdańskiej oraz doradcy i rolnicy. Uczestnicy odwiedzili trzy zróżnicowane instalacje biogazowe na terenie województwa pomorskiego,
reprezentujące różne podejścia do wykorzystania odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach rolnych.
- Biogazownia rolnicza w Darżynie (powiat słupski)- skala przemysłowa i model obiegu zamkniętego.
Pierwszym punktem była biogazownia rolnicza zlokalizowana w miejscowości Darżyno (powiat słupski), należąca do firmy Nadmorskie Elektrownie Wiatrowe Darżyno Sp. z o.o. Obiekt ten, oddany do użytku w 2013 roku, jest jedną z największych tego typu instalacji w Polsce. Instalacja o mocy 2,4 MW produkuje energię elektryczną i ciepło z kiszonki kukurydzy, gnojowicy oraz odpadów przemysłu spożywczego. Biogaz wytwarzany w wyniku fermentacji metanowej jest spalany w jednostkach kogeneracyjnych. W początkowym okresie działalności ciepło było tracone, jednak obecnie – dzięki budowie ciepłociągu – zasila ono miejscowość Potęgowo, co pozwoliło zrezygnować z funkcjonowania starej kotłowni węglowej. Produkt uboczny procesu fermentacji – poferment – wykorzystywany jest jako nawóz organiczny na okolicznych polach, co wpisuje się w model obiegu zamkniętego i wspiera lokalnych rolników. - Biogazownia rolnicza w Wicku (powiat lęborski)- zielonka i energetyka lokalna
Drugim odwiedzonym miejscem była biogazownia rolnicza zlokalizowana w gminie Wicko, prowadzona przez Marcina Pęskiego. Instalacja o mocy 1 MW energii elektrycznej oraz 1 MW ciepła została zrealizowana przez spółkę PW Energie Odnawialne Sp. z o.o. Biogazownia bazuje na zielonce z traw, kiszonce kukurydzianej, gnojowicy oraz odpadach warzywnych – bez wykorzystania odpadów zwierzęcych. Dzienne zużycie substratu wynosi około 60
ton. Wytwarzana energia cieplna wykorzystywana jest do ogrzewania budynków użyteczności publicznej w gminie Wicko, takich jak szkoła podstawowa i ośrodek zdrowia. W planach jest rozbudowa instalacji o komponent fotowoltaiczny, co pozwoli stworzyć hybrydowy system OZE. - Mikrobiogazownia w Kętrzynie (powiat wejherowski) – efektywność w małej skali
Ostatnim obiektem odwiedzonym podczas wizyty studyjnej była mikrobiogazownia o mocy 40 kW, należąca do gospodarstwa Daniela Pobłockiego w miejscowości Kętrzyno. To niewielka, ale w pełni funkcjonalna instalacja, dostosowana do potrzeb gospodarstwa specjalizującego się w hodowli około 2000 tuczników. Biogazownia wykorzystuje wyłącznie gnojowicę pochodzącą z chowu świń, a proces fermentacji metanowej pozwala na produkcję energii elektrycznej i cieplnej. Energia wykorzystywana jest na potrzeby własne gospodarstwa, a około 40% nadwyżki energii elektrycznej jest sprzedawane do sieci, co stanowi dodatkowe źródło dochodu. Poferment, jako produkt uboczny fermentacji, trafia na własne pola uprawne o powierzchni około 200 ha, gdzie wykorzystywany jest jako naturalny nawóz. Dzięki temu gospodarstwo funkcjonuje w modelu obiegu zamkniętego, skutecznie ograniczając wykorzystanie nawozów sztucznych i maksymalizując wykorzystanie własnych zasobów. Rozwiązanie to doskonale wpisuje się w model zrównoważonego rolnictwa, umożliwiając efektywne zarządzanie odpadami naturalnymi, ograniczenie zużycia nawozów sztucznych oraz redukcję emisji gazów cieplarnianych w skali mikro.
Podsumowanie
Wizyty zakończyły się wspólnym podsumowaniem, podczas którego partnerzy z Litwy, Niemiec i Polski dzielili się swoimi obserwacjami i pytaniami dotyczącymi zastosowanych technologii, organizacji współpracy z rolnikami, a także systemów wsparcia i regulacji prawnych. Odwiedzone instalacje – od przemysłowej skali w Darżynie, przez średnią biogazownię w Wicku, po mikrobiogazownię w Kętrzynie – pokazują, że OZE w rolnictwie mogą być skutecznie wdrażane niezależnie od skali produkcji. Wszystkie obiekty funkcjonują w oparciu o lokalne zasoby i pokazują, że inwestycje w biogazownictwo przynoszą korzyści zarówno środowiskowe, jak i ekonomiczne.
Konfernecja BIOSOLFarm – „Gospodarstwa Południowego Bałtyku – istotna część systemów energii odnawialnej”.
W dniu 16 czerwca 2025 roku w ramach realizacji projektu BIOSOLFarm – „South Baltic Farms – an essential part of renewable energy systems” w Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Lubaniu odbyła się konferencja pt. BIOSOLfarm – gospodarstwa południowego Bałtyku – istotna część systemów energii odnawialnej”. Wydarzenie to było
częścią EUSEW- Europejskiego Tygodnia Zrównoważonej Energii.
Do udziału w konferencji zaproszono liderów projektu z Politechniki Gdańskiej, partnerów projektu z Niemiec oraz Litwy oraz rolników z województwa pomorskiego. Głównym celem było zaprezentowanie możliwości rozwoju odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach rolnych.
Wszystkich przybyłych na konferencję przywitał dyrektor PODR w Lubaniu pan Aleksander Mach podkreślając główne cele projektu BIOSOLfarm, m.in. ułatwienie gospodarstwom rolnym przejścia na energię odnawialną oraz zwiększenie ich efektywności energetycznej i bezpieczeństwa.
Prelegentami konferencji byli:
Prof. dr hab. inż. Mariusz Stolarski, Kierownik Katedry Genetyki, Hodowli Roślin i Inżynierii Biosurowców Wydziału Rolnictwa i Leśnictwa Kierownik Centrum Biogospodarki i Energii Odnawialnych, Uniwersytetu Warmińsko-
Mazurskiego w Olsztynie, który przeprowadził wykłady na temat: „Aspekty rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce na tle UE ze szczególnym uwzględnieniem biomasy jako lokalnego surowca energetycznego obszarów wiejskich i gospodarstw rolnych” oraz “Niewykorzystane potencjały polskiego rolnictwa ze szczególnym uwzględnieniem odnawialnych źródeł energii”.
Pan Marcin Gregorowicz – kierownik Działu Doradców Energetycznych z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdański wystąpił z prezentacją pt.:“Finansowanie inwestycji energetycznych”.
Konferencję zakończyła pani Anita Bednarek – dyrektor ds. zrównoważonego rozwoju Goodvalley z wystąpieniem na temat: “Planowanie biogazowni rolniczej. Korzyści z funkcjonowania biogazowni rolniczych”.
Konferencja miała na celu przybliżenie przybyłym rolnikom korzyści z funkcjonowania odnawialnych źródeł energii w rolnictwie, a partnerom z Litwy oraz Niemiec przedstawić główne aspekty rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce, co dało możliwość przeprowadzenia dalszej dyskusji podczas pierwszego dnia wyjazdu studyjnego, który rozpoczął się tuż po zakończeniu konferencji.
BIOSOLFarm na XV Targach Ogrodniczo-Pszczelarskich w Lubaniu
W dniach 12–13 kwietnia 2025 r., podczas XV Targów Ogrodniczo-Pszczelarskich w Lubaniu, zaprezentowano założenia oraz dotychczasowe działania projektu BIOSOLFarm, realizowanego w ramach programu Interreg South Baltic. Stoisko projektu cieszyło się dużym zainteresowaniem odwiedzających, szczególnie tych poszukujących innowacyjnych rozwiązań w zakresie zrównoważonego rozwoju i modernizacji gospodarstw rolnych.
BIOSOLFarm koncentruje się na wspieraniu transformacji energetycznej na terenach wiejskich poprzez promowanie odnawialnych źródeł energii. Projekt zakłada również intensyfikację działań na rzecz zrównoważonego rolnictwa i wzrostu świadomości ekologicznej wśród rolników i mieszkańców obszarów wiejskich.
Obecność projektu na targach wpisuje się w szeroko zakrojone działania edukacyjne i informacyjne, które mają na celu upowszechnianie nowoczesnych, przyjaznych środowisku technologii oraz promowanie dobrych praktyk w rolnictwie i gospodarowaniu energią.
Spotkanie partnerów projektu BIOSOLFarm w Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Lubaniu podczas konferencji „Rolniczy handel detaliczny – regulacje prawne i dobre praktyki”
W dniu 11 marca br. w Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Lubaniu odbyła się konferencja „Rolniczy handel detaliczny – regulacje prawne i dobre praktyki”. Konferencja miała na celu pogłębienie wiedzy związanej z rolniczym handlem detalicznym, w tym przede wszystkim w tematyce z zakresu wymagań weterynaryjnych, bezpieczeństwa żywności przy produkcji i obrocie żywnością, znakowania żywności, przepisów podatkowych oraz prowadzenia tej działalności w praktyce.
W konferencji uczestniczyli partnerzy projektu BIOSOLFarm, co stanowiło doskonałą okazję do promocji głównych idei tego projektu tj. wdrażania innowacyjnych rozwiązań energetycznych w gospodarstwach.
Wdrażanie innowacyjnych rozwiązań energetycznych w gospodarstwach stanowi kluczowy element, który może przyczynić się do bardziej efektywnego i ekonomicznego zużywania energii przez rolników zajmujących się RHD.
Spotkanie partnerów projektu BIOSOLFarm z rolnikami, doradcami rolniczymi
Podczas konferencji pn.: „Ekoschematy 2025 – w płatnościach obszarowych, w teorii i praktyce” w dniu 27.02.2025 r. zorganizowanej przez Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu odbyło się spotkanie partnerów projektu BIOSOLFarm z rolnikami, doradcami rolniczymi i mieszkańcami obszarów wiejskich. Poruszono m.in. temat korzystania z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach rolnych. Rozmawiano na temat wdrażania innowacyjnych rozwiązań energetycznych, w tym budowy biogazowni, instalacji fotowoltaicznych oraz budowy turbin wiatrowych.
Z przeprowadzonych dyskusji wynika, że temat odnawialnych źródeł energii jest dla rolników niezwykle istotny i aktualny. Uczestnicy spotkania podkreślili, że stają przed licznymi wyzwaniami, w tym trudnościami w zakresie:
- finansowania inwestycji,
- pozyskiwania środków,
- doboru optymalnych rozwiązań energetycznych, które zwiększyłyby efektywność energetyczną ich gospodarstw.
Wspólna analiza potrzeb i możliwości oraz wymiana doświadczeń między rolnikami przyczyniły się do zidentyfikowania istotnych wskazówek, które będą miały pozytywny wpływ na kierowanie projektem BIOSOLfarm.
Planujemy zorganizować dalsze spotkania i konsultacje, które pozwolą na opracowanie konkretnych rozwiązań, wspierających rolników w realizacji ich planów inwestycyjnych oraz przyczyniających się do skuteczniejszego wdrażania innowacyjnych rozwiązań energetycznych w rolnictwie.
Spotkanie BIOSOLFarm w gospodarstwie Państwa Kropidłowskich
5 lutego 2025 r. pracownicy Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Lubaniu uczestniczący w projekcie BIOSOLFarm, wraz z liderem projektu, spotkali się w gospodarstwie rolnym Katarzyny i Arkadiusza Kropidłowskich z Nowego Barkoczyna. Celem wizyty była wymiana doświadczeń dotyczących wdrażania odnawialnych źródeł energii, takich jak biogazownie, instalacje fotowoltaiczne (PV) oraz turbiny wiatrowe.
Państwo Kropidłowscy prowadzą gospodarstwo specjalizujące się w hodowli bydła mlecznego oraz produkcji mleka i serów. Podczas spotkania szczegółowo omówiliśmy cele projektu BIOSOLFarm oraz możliwości ich wdrażania w kontekście specyfiki gospodarstwa.
Podczas wizyty zebraliśmy kluczowe dane niezbędne do przeprowadzenia analiz dotyczących wykorzystania OZE w rolnictwie. Zapoznaliśmy się również z panującymi warunkami oraz doświadczeniami rolników w zakresie wdrażania innowacyjnych rozwiązań energetycznych.
Omówiliśmy dalsze etapy współpracy, w tym możliwość instalacji dodatkowych czytników, które pozwolą na precyzyjniejsze monitorowanie zużycia energii elektrycznej. Zebrane informacje będą kluczowe dla opracowania optymalnych rozwiązań zwiększających efektywność energetyczną gospodarstw rolnych.
Spotkanie było cenną okazją do nawiązania bliższej współpracy i wymiany doświadczeń. Dzięki otwartości gospodarzy oraz zaangażowaniu partnerów projektu udało się wypracować konkretne wnioski i pomysły na dalsze działania. Wspólna analiza potrzeb i możliwości pozwoli na skuteczniejsze wdrażanie innowacyjnych rozwiązań energetycznych w rolnictwie.
Biosolfarm Newsletter Listopad 2024:
Newsletter-nr-2-polska.pdf
Stacja meteorologiczna w Nowym Barkoczynie
W gospodarstwie Państwa Katarzyny i Arkadiusza Kropidłowskich z Nowego Barkoczyna została
zainstalowana stacja meteorologiczna, która będzie zbierała informacje dotyczące m.in.:
promieniowania słonecznego, prędkości i kierunku wiatru oraz ilości opadów atmosferycznych.
Informacje te będą wykorzystane w dalszych etapach projektu BIOSOLFarm.
Biosolfarm Newsletter Lipiec 2024:
2024/07/PL_Newsletter.pdf
Współpracujemy w ramach programu BIOSOLFarm
24 i 25.09.2024 r. w Stralsundzie w Niemczech odbyła się konferencja zorganizowana przez Interreg South Baltic poświęcona projektom z rejonu Południowego Bałtyku.
Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu jest parterem w międzynarodowym projekcie BIOSOLFarm, który realizowany jest w ramach programu Interreg South Baltic. W wspólnym przedsięwzięciu uczestniczą również partnerzy z Niemiec, Polski oraz Litwy.
Interreg South Baltic ma na celu zwiększenie potencjału regionu Południowego Bałtyku w zakresie tzw. niebieskiego i zielonego wzrostu, promując współpracę transgraniczną między lokalnymi i regionalnymi instytucjami.
Uczestnicy konferencji mieli okazję wymienić się doświadczeniami oraz wiedzą, a także nawiązać nowe kontakty i zbudować partnerstwa. W trakcie sesji warsztatowych omawiano przyszłość i wyzwania związane z programem, praktyczne wskazówki dotyczące strategii współpracy, a także narzędzia mające na celu zwiększenie efektywności projektów oraz poprawę komunikacji w ramach prowadzonych działań.
To wydarzenie stanowiło ważny krok w kierunku zacieśnienia współpracy regionalnej i podkreślenia wartości kooperacji międzynarodowej w rozwijaniu zrównoważonego rozwoju w regionie Południowego Bałtyku.
Konferencja BIOSOLFarm w Rostoku
W dniach 18 – 21 czerwca 2024 r, pracownicy PODR w Lubaniu, uczestniczyli w spotkaniu roboczym projektu BIOSOLFarm, dotyczącym funkcjonowania źródeł energii odnawialnej na obszarze Południowego Bałtyku. Spotkanie było podsumowaniem doczasowych prac partnerów zaangażowanych w ten projekt a zostało zorganizowane przy okazji odbywającej na Uniwersytecie w Rostocku konferencji BIOSOLFarm w ramach Dnia Zrównoważonej Energii.
Konferencja miała na celu stworzenie platformy do dyskusji nad sposobami wykorzystania biomasy i perspektywami „zielonej” energii. Przedstawiono również zalety i wyzwania związane z hybrydyzacją systemów energetycznych, łączących różne źródła energii. Inne poruszane tematy obejmowały stan produkcji energii odnawialnej w Meklemburgii, transformację cieplną za pomocą biogazu, dostarczanie i wykorzystanie ciepła odnawialnego w rolnictwie oraz bieżący rozwój produkcji biogazu w Polsce, Niemczech i na Litwie.
Dodatkowym, bardzo ciekawym punktem spotkania, były wyjazdy studyjne do gospodarstw, które wykorzystują w swojej działalności odnawialne źródła energii. W ramach tych wyjazdów odwidzieliśmy trzy gospodarstwa.
Gospodarstwo Hof Postma (Lambrechtshagen) Gospodarstwo rodzinne Hof Postma znajduje się w Lambrechtshagen, na obrzeżach Rostocku. Farma, prowadzona przez pana Nilsa Postmę, jest nastawiona na produkcję mleka. Właściciel przywiązuje szczególną wagę do zdrowia i odchowu cieląt, które są podstawą wydajności oraz zdrowia przyszłych krów. W gospodarstwie utrzymuje się ok. 600 krów mlecznych oraz 500 sztuk młodzieży. Powierzchnia upraw to ponad 500 ha, z czego większość zajmują użytki zielone.
Zapotrzebowanie na energię w gospodarstwie jest realizowane gównie ze źródeł odnawialnych. Jest to biogazownia (400kW), która wykorzystuje gnojowicę oraz biomasę pochodzącą z gospodarstwa. Dodatkowo na dachu obory zamontowane zostały panele fotowoltaiczne. Właściciele od ponad 10 lat czekają na pozwolenie na postawienie turbin wiatrowych na swoich gruntach.
Dodatkowym źródłem dochodu w gospodarstwie jest agroturystyka. Znajduje się w nim również sklep rolniczy, w którym oferowane są produkty z mleka produkowanego w gospodarstwie oraz różne produkty regionalne, sygnowane logiem gospodarstwa.
BGA Kalsow (Kalsow)
W początkach gospodarstwa, właściciel BGA Kalsow specjalizował się w hodowli krów mlecznych. W 2000 roku zainstalowano pierwsze panele fotowoltaiczne. Wraz z przybywaniem, różnych instalacji produkujących energię, zmniejszano ilość bydła w gospodarstwie. W chwili obecnej działalność skupia się wyłącznie na produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Na budynkach gospodarczych zamontowane są dwa dachowe systemy fotowoltaiczne o łącznej o mocy ok. 200 kW. Wybudowano też biogazownię o mocy elektrycznej i cieplnej 250 kW, która produkuje nie tylko prąd ale wspiera również lokalną sieć ciepłowniczą o długości około 2000 metrów ze 17 stacjami przesyłowymi, dużym termicznym zbiornikiem buforowym oraz kotłem szczytowym, w celu zabezpieczenia dostaw ciepła i optymalizacji pracy sieci. Dodatkowo od 2010 roku, eksploatuje się tutaj trzy turbiny wiatrowe, każda o mocy 2,3 MW. Dzięki tak silnemu skupieniu się na produkcji energii odnawialnej, okoliczne miejscowości są zaopatrywane w energię elektryczną i ciepło.
Drugim źródłem dochodu właściciela jest, prowadzona w historycznym pałacu w Kalsow: restauracja hotel, SPA oraz dom seniora.
Gospodarstwo Söhnholz-Schweinezucht KG (Neubukow)
Gospodarstwo skupia się na hodowli trzody chlewnej. Zostało założone w 1995 roku. Posiada ok. 550 ha użytków rolnych, z czego większość jest dzierżawiona. Stado podstawowe (280 szt.), to czystorasowe lochy niemieckiej rasy Edelschwein, wpisane do ksiąg hodowlanych.
Właściciele, Państwo Dagmar i Ulrich Söhnholz są mocno zaangażowani w dobrostan utrzymywanych zwierząt. Udaje się to nie tylko dzięki odpowiedniemu zarządzaniu farmą oraz wyposażeniu jej w nowatorskie i autorskie urządzenia, ale także dzięki silnej więzi między hodowcami i ich zwierzętami. Niestety, podobnie jak w Polsce, również w Niemczech obserwuje się radykalny spadek dochodowości hodowli świń w ostatnich latach. Zainstalowane w gospodarstwie panele fotowoltaiczne o mocy 48 kW oraz piec na biomasę, obniżające koszty produkcji, pozwalając na funkcjonowanie hodowli.
Podsumowując – wyjazd oraz konferencja okazała się ogromnym sukcesem. Spotkanie zawierało wiele cennych spostrzeżeń i informacji, które pomogą w sprawnej realizacji projektu BIOSOLFarm.
Jarosław Cichocki
Wyjazd studyjny w ramach konferencji pn.: „BIOSOLFarm Conference Week Rostock” w czerwcu 2024
Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu jest partnerem w projekcie BIOSOLFarm – Gospodarstwa Południowego Bałtyku – istotna część systemów energii odnawialnej.
Więcej informacji na temat projektu można znaleźć na stronie: https://mostwiedzy.pl/en/project/biosolfarm-gospodarstwa-poludniowego-baltyku-jako-istotny-element-systemow-energii-odnawialnej,1069-1
