Dopłaty do kredytów na budowę domów energooszczędnych – uproszczenia w programie
Adam Kopeć
Rok 2016 jest kolejnym rokiem realizacji programu priorytetowego – Poprawa efektywności energetycznej –„Dopłaty do kredytów na budowę domów energooszczędnych” wdrażanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) przy współpracy z sektorem bankowym. Jest to program, który wspiera oszczędzanie energii i inwestowanie w odnawialne źródła energii.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków zo- bowiązuje państwa członkowskie do doprowadzenia do tego, aby od początku 2021 r. wszystkie nowo po- wstające budynki były obiektami „o niemal zerowym zużyciu energii”. Program priorytetowy ma na celu przygotowanie inwestorów, projektantów, produ- centów materiałów budowlanych, wykonawców do wymagań Dyrektywy. Program ma stanowić impuls dla rynku do zmiany sposobu wznoszenia budynków w Polsce i poza korzyściami finansowymi dla benefi- cjentów, ma przynieść znaczący efekt edukacyjny dla społeczeństwa. Jest to pierwszy ogólnopolski instru- ment wsparcia dla budujących budynki mieszkalne o niskim zużyciu energii.
Celem programu jest oszczędność energii i ogra- niczenie lub uniknięcie emisji CO2 poprzez dofinan- sowanie przedsięwzięć poprawiających efektywność wykorzystania energii w nowo budowanych budyn- kach mieszkalnych.
Program jest wdrażany w latach 2013-2018, wypła- ty będą dokonywane do 31 grudnia 2022 roku.
Planowany budżet programu wynosi 300 mln zł. Kwota ta przeznaczona jest na wypłaty dla bezzwrot- nych form dofinansowania – dopłat do kredytów ban- kowych.
Efekty wdrażania programu
Efekty wdrażania programu (stan na 31 grudnia 2015 r.)
| Rok | Plan (tys. zł) | Wykonanie (tys. zł) | % planu |
| 2014 – 2015 | 17 418 | 4 884 | 28,0 |
| 2016 – 2018 | 282 582 | 0 | 0 |
| Razem | 300 000 | 4 884 | 1,6 |
Dotychczas dofinansowano 146 przedsięwzięć w łącznej wysokości 4 883,6 tys. zł (średnia wysokość dopłaty do kredytu 33,4 tys. zł). Średnia powierzch-
nia budowanych domów energooszczędnych wynio- sła 132,5 m2, natomiast wskaźnik zapotrzebowania na energię użytkową do celów ogrzewania i wentylacji (EUco) wynosi średnio 26,4 kWh/(m2 * rok).
Statystyka z wniosków złożonych przez banki w NFOŚiGW
| Treść | Średnio | Razem |
| Powierzchnia zrealizowanych przedsięwzięć (m2) | 132,5 | 19344,3 |
| Wskaźnik zapotrzebowania na energię użytkową do celów ogrzewania i wentylacji (EUco) wyrażony w kWh/(m2 * rok) | 26,4 | |
| Okres kredytowania (miesiące) | 157,6 | |
| Prowizja od udzielenia kredytu (%) | 3,60 % | |
| Oprocentowanie kredytu (%) | 4,71 % | |
| Wysokość kredytu na koszty kwalifikowane (tys. zł) | 83,4 | 11928,6 |
| Wysokość dopłaty do kredytu (tys. zł) | 33,4 | 4 883,6 |
Uproszczenia w programie dopłat do domów energooszczędnych
Po ponad dwu latach funkcjonowania programu, Zarząd NFOŚiGW postanowił wprowadzić ułatwienia w realizacji programu. Zmiany wychodzą naprzeciw oczekiwaniom potencjalnych beneficjentów.
Zmiany wprowadzają łagodniejsze podejście do warunków technicznych, koniecznych do spełnienia w ramach ubiegania się o dofinansowanie.
Dwa lata to wystarczający czas do wypracowa- nia na rynku i stosowania przez projektantów takich metod energooszczędnego projektowania, by jedno- cześnie spełnić warunki przy weryfikacji osiągniętych standardów.
Zmiany wprowadzone w programie mają na celu przede wszystkim ułatwienie osiągnięcia standardu energetycznego budynków poprzez m.in. obniżenie poziomu wskaźników oraz wprowadzenie elastycz- ności ich doboru w procesie projektowania, co wpły- nie na poprawę efektywności kosztowej projektów.
Oprócz ww. zmian parametrów technicznych, wprowadzono również ułatwienia proceduralne, np. wyeliminowano konieczność przedstawiania przez beneficjenta w dokumentacji projektu budowlanego oraz świadectwa charakterystyki energetycznej bu- dynku (wprowadzono zapis – obliczenia cieplne). Po- nadto wprowadzono dowolność i zarazem możliwość obniżenia kosztów weryfikacji poprzez pominięcie ko- nieczności przeprowadzenia weryfikacji projektu bu- dowlanego w procesie ubiegania się o dotację (benefi- cjent może, lecz nie musi). Wyodrębniono także część wymogów związanych z programem i przekształcono je w zalecenia.
O szczegółach wprowadzonych zmian można się dowiedzieć na stronie internetowej NFOŚiGW, za- kładka: aktualizacja programu priorytetowego.
Zaproponowane zmiany weszły w życie 5 grudnia 2015 r., natomiast wnioski składane przez beneficjen- tów na nowych warunkach powinny być przyjmowane w bankach już od 1 stycznia 2016 r.
Poniżej przypominamy wybrane informacje nt. programu.
Kto może skorzystać z programu?
Z programu mogą skorzystać:
- osoby fizyczne dysponujące prawomocnym po- zwoleniem na budowę oraz posiadające prawo do dysponowania nieruchomością, na której będą bu- dowały budynek mieszkalny.
Przez dysponowanie nieruchomością należy rozu- mieć:
- prawo własności (w tym współwłasność),
- użytkowanie wieczyste;
- osoby fizyczne dysponujące uprawnieniem do prze- niesienia przez dewelopera (rozumianego również jako spółdzielnia mieszkaniowa) na swoją rzecz (umowa zawarta w formie aktu notarialnego) prawa
własności albo użytkowania wieczystego nierucho- mości, wraz z domem jednorodzinnym lub lokalem mieszkalnym.
Rodzaje przedsięwzięć
- Budowa domu jednorodzinnego.
- Zakup nowego domu jednorodzinnego.
- Zakup lokalu mieszkalnego w nowym budynku mieszkalnym wielorodzinnym.
Przez dom jednorodzinny należy rozumieć budy- nek wolno stojący albo samodzielną część domu bliź- niaczego albo szeregowego, przeznaczony i wykorzy- stywany na cele mieszkaniowe co najmniej w połowie powierzchni całkowitej.
Przedsięwzięcie musi spełniać standard energe- tyczny określony w programie.
Koszty kwalifikowane
Koszty kwalifikowane to koszty budowy lub zakupu domu jednorodzinnego albo zakupu lokalu mieszkalnego w nowym budynku wielorodzinnym łącznie z kosztami:
- projektu budowlanego,
- wykonania weryfikacji projektu budowlanego,
- wykonania testu szczelności budynku,
- potwierdzenia osiągnięcia standardu energetycznego. Koszty kwalifikowane obejmują te elementy bu- dynku, które prowadzą do spełnienia kryteriów pro-
gramu, a w szczególności:
- zakup i montaż elementów konstrukcyjnych bry- ły budynku, w tym materiałów izolacyjnych ścian, stropów, dachów, posadzek, stolarki okiennej i drzwiowej;
- zakup i montaż układów wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła;
- zakup i montaż instalacji ogrzewania, przygotowa- nia ciepłej wody użytkowej, wodno-kanalizacyjnej i elektrycznej.
Nie zalicza się do nich kosztów związanych z wy- kończeniem budynku/mieszkania umożliwiających zamieszkanie.
Forma dofinansowania
Dotacja na częściową spłatę kapitału kredytu ban- kowego realizowanego za pośrednictwem banku na podstawie umowy o współpracy z NFOŚiGW.
Wysokość dofinansowania
- Wysokość dofinansowania jest uzależniona od uzy- skanego wskaźnika rocznego jednostkowego zapo- trzebowania na energię użytkową do celów ogrze- wania i wentylacji (EUco), obliczonego zgodnie z wytycznymi NFOŚiGW oraz od spełnienia innych warunków wymienionych w tych wytycznych, w tym dotyczących sprawności instalacji grzewczej i przygotowania wody użytkowej.
- Wysokość dofinansowania wynosi:
- w przypadku domów jednorodzinnych:
- standard NF40 – EUco ≤ 40 kWh/(m2 * rok) –
dotacja 30 000 zł brutto;
- standard NF15 – EUco ≤ 15 kWh/(m2 * rok) –
dotacja 50 000 zł brutto;
- w przypadku lokali mieszkalnych w budynkach
wielorodzinnych:
- standard NF40 – EUco ≤ 40 kWh/(m2 * rok) –
dotacja 11 000 zł brutto;
- standard NF15 – EUco ≤ 15 kWh/(m2 * rok) –
dotacja 16 000 zł brutto.
- W przypadku nieosiągnięcia zakładanego standar- du NF15, dotacja może być obniżona do poziomu przewidzianego dla standardu NF40.
W przypadku nieosiągnięcia zakładanego standar- du NF40, dotacja nie zostanie udzielona.
- Jeśli część powierzchni domu jednorodzinnego/loka- lu mieszkalnego wykorzystywana będzie do prowa- dzenia działalności gospodarczej (w tym wynajmu), to wysokość dofinansowania pomniejsza się propor- cjonalnie do udziału powierzchni przeznaczonej na prowadzenie działalności gospodarczej w całkowitej powierzchni odpowiednio domu jednorodzinnego/ lokalu mieszkalnego. W przypadku gdy działalność gospodarcza będzie prowadzona na powierzchni przekraczającej 50% domu jednorodzinnego/lokalu mieszkalnego, przedsięwzięcie nie kwalifikuje się do dofinansowania przez NFOŚiGW.
Warunki dofinansowania
- Osiągnięcie wymaganego wskaźnika rocznego jed- nostkowego zapotrzebowania na energię użytkową do celów ogrzewania i wentylacji (EUco), obliczone- go zgodnie z wytycznymi NFOŚiGW.
- Spełnienie warunków programu:
- minimalne wymagania techniczne;
- spełnienie wymagań w projekcie budowlanym;
- spełnienie wymagań przez zrealizowane przed- sięwzięcie;
- zapewnienie jakości robót budowlanych.
- Dopłaty do kredytów na realizacje przedsięwzięć udzielane są w ramach limitu przyznanego bankowi przez NFOŚiGW.
- Kwota kredytu musi być wyższa od kwoty wnio- skowanej dotacji.
- Wypłata kredytu na realizację przedsięwzięcia na- stępuje zgodnie z zasadami i warunkami obowiązu- jącymi w banku dla kredytów na budowę lub zakup domów i mieszkań oraz umową o współpracy za- wartą przez NFOŚiGW z bankami.
- Zakończenie realizacji przedsięwzięcia musi nastą- pić w terminie do 3 lat od dnia podpisania umowy kredytu.
- Dofinansowaniu nie podlegają przedsięwzięcia zre- alizowane przed dniem zawarcia umowy o kredyt objęty dotacją ze środków NFOŚiGW.
- Wypłata dotacji następuje po zrealizowaniu przed- sięwzięcia wraz z potwierdzeniem uzyskania efek- tu ekologicznego, rozumianego jako potwierdzenie osiągnięcia standardu energetycznego, określonego w wytycznych programu.
Każdy inwestor powinien podpisać z weryfikatorem sto– sowną umowę na wykonanie weryfikacji projektu bu– dowlanego lub potwierdzenie standardu energetycznego budynku – lista weryfikatorów dostępna jest na stronie
Związku Banków Polskich (www.zbp.pl/domefekt).
- Beneficjent może otrzymać jedną dopłatę do kredy- tu w ramach programu.
- Na przedsięwzięcie może być udzielona jedna do- płata do kredytu w ramach programu.
- Beneficjent zobowiązany jest do uiszczenia należ– nego podatku dochodowego związanego z udzie– lonym dofinansowaniem.
Terminy i sposób składania wniosków
Nabór wniosków o dotację NFOŚiGW wraz z wnio- skami o kredyt prowadzony jest w trybie ciągłym. Wnio- ski można składać w bankach , które zawarły umowę z Funduszem.
Lista banków współpracujących z NFOŚiGW:
- Bank Ochrony Środowiska S.A.,
- Bank Polskiej Spółdzielczości S.A.,
- Deutsche Bank PBC S.A.,
- SGB-Bank S.A.,
- Bank Zachodni WBK S.A.
Wnioski o dotację NFOŚiGW wraz z wnioskami o kredyt rozpatrywane są przez banki w trybie cią- głym, według kolejności wpływu, zgodnie z warunka- mi określonymi w umowie o współpracy NFOŚiGW z bankiem.
Więcej szczegółowych informacji nt. programu moż- na znaleźć na stronie internetowej Narodowego Fundu- szu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (www. nfosigw.gov.pl), zakładka „oferta finansowania/środki krajowe/dopłaty do domów energooszczędnych”.
Artykuł opracowano na podstawie materiałów i informacji NFOŚiGW
