Jednym z rozwiązań na obniżenie ceny energii elektrycznej jest zostanie prosumentem. Takie rozwiązanie jest bardzo popularne wśród rolników niemieckich, gdzie odpowiadają oni za znaczną część energii elektrycznej produkowanej
w instalacjach fotowoltaicznych. Oprócz obniżenia rachunków, gospodarstwo nabiera proekologicznego wizerunku i przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego.
Obecny kształt ustawy o OZE definiuje prosumenta jako:
„odbiorcę końcowego dokonu– jącego zakupu energii elektrycznej na podstawie umowy kompleksowej, wy– twarzającego energię elektryczną wy– łącznie z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacji, w celu jej zużycia na potrzeby własne, niezwiązane z wyko– nywaną działalnością gospodarczą re– gulowaną ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej”. Jest to podmiot, który jednocześnie pobiera energię od sprzedawcy, a z drugiej strony wytwarza ją na potrzeby własne.
Wyróżnia się prosumenta niebiznesowego i biznesowego. Pierwszy z nich korzysta z systemu opustów (net-metering) na potrzeby gospodarstwa domowego. Jako prosumentów niebiznesowych wy- mienia się podmioty, takie jak:
- osoby fizyczne;
- osoby fizyczne prowadzące dzia- łalność gospodarczą, pod warun- kiem iż wytwarzają energię na potrzeby niezwiązane z prowa- dzoną działalnością;
- osoby prowadzące gospodarstwa rolne, rybackie, sadownicze, ho- dowcy, pod warunkiem że dzia-
padku mocy od 10 kW do 40 kW stosunek wynosi 1 do 0,7. Okres rozliczeń ze sprzedawcą zobowią- zanym wynosi rok. Jest to korzyst- ne, ponieważ energię, której panele fotowoltaiczne wyprodukowały ponad potrzeby gospodarstwa do- mowego będzie można odebrać w czasie, kiedy instalacja PV pro- dukuje mniej energii niż potrzeby gospodarstwa. Odbiór w wyżej po- danych stosunkach oznacza w prak- tyce, że za 1 kW wprowadzony do sieci będzie można odebrać odpo- wiednio 0,7 lub 0,8 kW. Bycie pro- sumentem nie wiąże się z potrzebą odprowadzania podatku VAT i dochodowego od wprowadzanej energii elektrycznej. Wytwarzanie energii elektrycznej w mikroinsta- lacji nie wymaga uzyskania konce- sji na wytwarzanie energii.
Prosument biznesowy jest przedsiębiorcą objętym ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Sprzeda- je nadwyżki wytworzonej energii za 100% średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej. Obowiązek zakupu ustawa nakłada na sprze- dawcę zobowiązanego, który ku- puje ją na podstawie ceny ogłoszo- nej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki dla poprzedniego kwar- tału. Cena dla pierwszego kwartału 2017 r. wynosiła 164,78 zł/MWh.
Obydwa rozwiązania mają funkcjonować 15 lat, od momentu wprowadzenia przez prosumenta energii elektrycznej do sieci dystry- bucyjnej, jednak nie dłużej niż do końca 2035 roku.
Od czego zacząć ?
Pierwszym krokiem jest zało- żenie instalacji przez przyszłego prosumenta, który wykonuje ją we własnym zakresie. Budowa mikro- instalacji i instalacji łączącej ją z sie- cią elektroenergetyczną powinna zostać wykonana przez uprawnio- nego instalatora. Zagwarantuje to poprawny montaż oraz spełnienie
wymogów dotyczących bezpie- czeństwa pracy instalacji w obiekcie i sieci elektroenergetycznej. Insta- lator musi posiadać odpowiednie kwalifikacje, pozwalające na mon- taż źródeł wytwórczych tj.:
- ważny certyfikat potwierdzający kwalifikacje do instalowania od- nawialnych źródeł energii (art. 136 i art. 145 ustawy o odnawial- nych źródłach energii) lub
- ważne świadectwo kwalifikacyj- ne uprawniające do zajmowania się eksploatacją urządzeń, in- stalacji i sieci w zakresie dozoru i w zakresie eksploatacji, lub
- uprawnienia budowlane w spe- cjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elek- trycznych i elektroenergetycz- nych.
Powinien także, dokonać mon- tażu instalacji zgodnie z dokumen- tacją techniczną oraz kryteriami oceny możliwości przyłączania i wymaganiami technicznymi dla mikroinstalacji i małych instalacji przyłączanych do sieci dystrybu- cyjnej niskiego napięcia.
Po zainstalowaniu mikroinsta- lacji, należy powiadomić o tym fak- cie operatora sieci dystrybucyjnej (OSD) poprzez złożenie zgłoszenia przyłączenia mikroinstalacji, nie później niż w terminie 30 dni przed dniem planowanego przyłączenia mikroinstalacji do sieci. Do zgło-
szenia należy dołączyć schemat instalacji elektrycznej i ewentualnie oświadczenie swojego pełnomoc- nika. Zgłoszenie mikroinstalacji może obejmować zakresem kilka typów źródeł. Instalacja OZE przy- łączana w jednym punkcie nie musi obejmować jednego rodzaju OZE, dopuszcza się instalowanie hybry- dowych instalacji OZE. Przy zgło- szeniu nowego źródła tego samego lub innego typu, niż dotychczas zainstalowane w mikroinstalacji lub przy równoległym zgłoszeniu dwóch, różnych typów źródeł, nie ma konieczności instalowania od- rębnego układu pomiarowego. Za przyłączenie mikroinstalacji do sie- ci nie pobiera się opłat.
Następnie instaluje się licz- nik dwukierunkowy. W przypad- ku trybu zgłoszeniowego, licznik dwukierunkowy zostanie zainsta- lowany w tym samym miejscu co dotychczasowy licznik jednokie- runkowy. OSD zobowiązany jest do instalacji układu pomiarowo-rozli- czeniowego w miejscu dostarczania energii elektrycznej, ale nie instalu- je układu pomiarowo-rozliczenio- wego do potwierdzenia ilości ener- gii wytworzonej w mikroinstalacji na potrzeby świadectw pochodze- nia (na źródle wytwórczym). Na odbiorcy wytwarzającym energię w mikroinstalacji spoczywa obo- wiązek wyposażenia instalacji w urządzenie pomiarowe.
Rys. 1. Schemat podłączenia źródła w trybie zgłoszenia (www.energa.pl)
Etapem końcowym jest pod- pisanie odpowiednich umów. Dla zwykłych prosumentów umowa wygląda inaczej niż dla przedsię- biorców (prosumentów bizneso- wych). Po podpisaniu umowy, gdy wystąpi takie zdarzenie – prosu- menci informują OSD między inny- mi o: zmianie danych (rodzaju lub mocy mikroinstalacji), zawieszeniu wytwarzania energii elektrycznej trwającym od 30 dni do 24 miesię- cy oraz zakończeniu wytwarzania energii elektrycznej.
Na podsumowanie warto prze- analizować rys. 1 przedstawiający schemat zgłoszenia instalacji do głównego operatora w wojewódz- twie pomorskim.
Opracował Dominik Wiski
