Wkrótce ruszają nabory do Interwencji 13.5, „Współpraca Grup Operacyjnych EPI”. W ramach Wspólnej Polityki Rolnej opracowano wsparcie dla beneficjentów zainteresowanych współpracą wielopodmiotową w celu wdrażania innowacyjnych rozwiązań w rolnictwie.

ARiMR definiuje innowacje jako wdrożenie nowego lub znacząco udoskonalonego produktu lub procesu, nowej metody marketingowej lub nowej metody organizacyjnej w gospodarczej, organizacji miejsca pracy lub stosunkach z otoczeniem. Przyjęto, że minimalnym wymogiem zaistnienia innowacji jest, aby produkt, proces, metoda marketingowa lub metoda organizacyjna były nowe lub znacząco udoskonalone.

Wsparcie gwarantowane jest beneficjentowi, który założy grupę operacyjną oraz przygotuje  wniosek konkursowy, który uzyska wymaganą ilość punktów.

Grupa operacyjna to rodzaj wielopodmiotowej platformy współpracy. Aby złożyć wniosek w naborze Grupa Operacyjna musi składać się przynajmniej z dwóch niżej wymienionych podmiotów:

• rolnicy (obowiązkowe uczestnictwo przynajmniej jednego rolnika);
• właściciele lasów;
• podmioty tworzące system szkolnictwa wyższego i nauki;
• przedsiębiorcy, jeżeli wykonywany przez nich rodzaj działalności ujętej w PKD jest związany z operacja realizowana przez grupę operacyjną;
• podmioty świadczące usługi doradcze.

Uczestnik, który jest rolnikiem i jednocześnie przedsiębiorcą, składa oświadczenie, w którym deklaruje w jakiej kategorii podmiotu będzie realizować zadania w grupie operacyjnej. Dopuszczalne są dwie formy organizacji Grupy Operacyjnej, nie posiadającej zdolności prawnej – konsorcjum i posiadającą takową zdolność, np. spółka celowa.

Przedsiębiorca, prywatny podmiot doradczy i rolnik mogą brać udział tylko w jednej grupie EPI w ramach jednego naboru. Takim ograniczeniem nie są objęte publiczne jednostki doradztwa rolniczego oraz podmioty tworzące system szkolnictwa wyższego i nauki. Podmioty wchodzące w skład grupy nie mogą być ze sobą powiązane osobowo lub kapitałowo.

Pomoc przyznaje się na realizację operacji, której przedmiotem będą rozwiązania w zakresie nowych lub udoskonalonych: produktów, technologii, metod organizacji, metod marketingu w sektorze rolnym, spożywczym i leśnym, w tym na rzecz rozwijania produkcji w systemach jakości żywności oraz rolnictwa 4.0. Każda zaproponowana operacja skoncentrowana będzie na zakresie produkcji i przetwarzaniu produktów rolnych zgodnie z załącznikiem nr 1 do Traktatu o funkcjonowaniu UE.

W Interwencji 13.5 przewidziane jest tzw. wparcie przygotowawcze dla nowych, tworzących się Grup Operacyjnych, lub wnioskodawców planujących utworzenie Grupy Operacyjnej. Beneficjent tego wsparcia może wnioskować o kwotę wypłacaną ryczałtem w wysokości 50 tysięcy złotych. Kwota wsparcia przeznaczona jest na utworzenie grupy i opracowanie planu operacji dotyczącej realizacji operacji z uwzględnieniem potrzeb rolnika. Ten etap nie jest obowiązkowy. Jeżeli grupa otrzyma wsparcie, musi przystąpić do konkursu na realizację operacji i otrzymać minimalną liczbę punktów w naborze na realizację operacji. Podmiot ubiegający się o wsparcie musi przygotować plan operacji, w którym powinien:

• określić problemy rolnika, jak GO EPI zamierza rozwiązać je poprzez realizację innowacyjnej operacji;
• wskazać sposób rozwiązania problemów w formie uproszczonego planu operacji;
• wykazać udziałowy charakter przygotowania planu operacji;
• określić cele i efekty realizacji planu operacji;
• uzyskać uproszczoną opinię o innowacyjności operacji.

Podmiot ubiegający się o dofinansowanie (wnioskodawca) w ramach wsparcia przygotowawczego musi uzyskać minimum 46 punktów (maksymalnie 92 punkty).

Jeśli podmiot ubiegający się o dofinansowanie uzyska minimum punktowe (46 z 92), środki finansowe z tytułu pomocy zostaną wypłacane w dwóch transzach. Pierwsza transza wsparcia obejmuje 80% kwoty przyznanej pomocy i będzie wypłacana, jeżeli beneficjent utworzy grupę operacyjną EPI. Druga transza wsparcia obejmuje 20% kwoty przyznanej pomocy i będzie wypłacana jeżeli beneficjent przedstawi plan operacyjny oraz uproszczona opinię o innowacyjności operacji.

Zakończenie realizacji operacji i złożenie wniosku o płatność końcową musi nastąpić w terminie 12 miesięcy od zawarcia umowy o przyznanie wsparcia przygotowawczego, lecz nie później niż do dnia 31 grudnia 2026 roku.

Beneficjant , który otrzymał wsparcie przygotowawcze ma obowiązek złożyć wniosek o przyznanie pomocy w ramach naboru na realizację operacji oraz uzyskać minimum 64 punktów.

Interwencja 13.5 przewiduje refundację na następujących poziomach w poszczególnych kategoriach kosztów:

• 100% kosztów ogólnych – koszty ogólne nie mogą przekroczyć 10% pozostałych kosztów;
• 100% kosztów badań, (maksymalnie 50% kwoty pomocy);
• 65% kosztów inwestycji materialnych i niematerialnych oraz do 100% w przypadku inwestycji nieprodukcyjnych (inwestycje, które nie prowadzą do znacznego wzrostu wartości ani rentowności gospodarstwa rolnego w rozumienia art. 2 pkt 39 rozporządzenia Komisji UE 2022/2472);
• 100% kosztów bieżących (20% sumy kosztów budowy, przebudowy, remontu, zakupu lub instalacji maszyn i urządzeń i kosztów badań). Kwota kosztów bieżących wypłacana jest w formie ryczałtu.

Koszty kwalifikowalne dzielą się na następujące kategorie:

1. koszty inwestycyjne ‒ budowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją obiektów lub infrastruktury, zakupu lub instalacji: ‒ nowych maszyn lub urządzeń, w tym środków transportu ‒ nowej aparatury naukowo-badawczej lub innych nowych urządzeń służących do wykonywania badań aplikacyjnych ‒wartości niematerialnych i prawnych;
2. koszty ogólne ‒ przygotowanie dokumentacji technicznej operacji (kosztorysy, projekty technologiczne, opinie o innowacyjności, i tym podobne), zakup wyników badań naukowych, ekspertyz, analiz;
3. koszty badań – zakup materiałów i sprzętu laboratoryjnego, który nie będzie środkiem trwały, zakup materiałów, podzespołów do stworzenia prototypu i będą jego częścią składową, koszty związane z odpłatnym korzystaniem z aparatury naukowo-badawczej w okresie realizacji operacji, koszty związane ze specjalistycznym środkiem transportu wewnętrznego, ponoszonym w czasie realizacji operacji, wynagrodzenie osób bezpośrednio wykonujących badania wraz z obowiązującymi składkami, zakup środków produkcji i usług, także rolniczych związanych z prowadzeniem badań;
4. koszty bieżące / administracyjne –  związane z funkcjonowaniem grupy operacyjnej.

Interwencja określa maksymalne kwoty pomocy o jaką może ubiegać się beneficjent. Zakładane kwoty pomocy kształtują się w następujący sposób:

• projekt interwencji przewiduje 2 500 000 zł na jedną Grupę Operacyjną;
• limit na koszty bieżące / administracyjne w projekcie wynosi 500 000 zł.

O przyznaniu pomocy decyduje suma uzyskanych punktów przyznawanych na podstawie kryteriów wyboru operacji.

Ocena wniosków opiera się na doświadczeniu w realizacji projektów w ramach programów „Współpraca” PROW 2014-2020 oraz Horyzont 2020/Horyzont Europa, a także na udokumentowanym doświadczeniu adekwatnym do operacji. Kluczowe jest również zrealizowanie projektów unijnych, których efektem było wdrożenie innowacyjnych produktów, technologii, metod organizacyjnych lub marketingowych. Pod uwagę brane są także adekwatność operacji do zakładanego budżetu, harmonogramu i oczekiwanych rezultatów, metodologia badawcza, wysokość wnioskowanej kwoty (dodatkowo punktowane projekty do 350 000 zł.) oraz wcześniejszy udział w Europejskim Partnerstwie Innowacyjnym (EPI). Dodatkowe punkty przyznawane są za zgodność operacji ze Strategią „Od pola do stołu” oraz realizację projektów pilotażowych, prototypowych lub eksperymentalnych. Wnioski składane są elektronicznie poprzez system ARiMR.

Zasady realizacja operacji w ramach Interwencji 13.5

• Operacja realizowana może być w nie więcej niż dziesięciu etapach.
• Beneficjent jest zobowiązany do złożenia pierwszego wniosku o płatność pośrednią 9 miesięcy od dnia zawarcia umowy o przyznanie pomocy.
• Beneficjent jest zobowiązany do zakończenia operacji i złożenia wniosku o płatność końcową 36 miesięcy od zawarcia umowy o przyznanie pomocy, lecz nie później niż 30 czerwca 2029 roku.
• Beneficjent jest zobowiązany do współpracy z brokerami innowacji w zakresie przekazywania informacji o realizowanej operacji.
• Beneficjent ma obowiązek przekazywania informacji o realizowanym projekcie za pośrednictwem KSOW+.

Nabór wniosków na wsparcie przygotowawcze planowany jest na 20.05 – 20.06 2025

Nabór wniosków na realizację operacji planowany jest na 24.06 – 25.07 2025

Brokerzy innowacji działający w PODR służą pomocą w definiowaniu innowacji, budowie konsorcjów i poszukiwaniu partnerów naukowych i biznesowych. Prosimy o kontakt jeśli rozważają Państwo założenie Grupy Operacyjnej i staranie się o środki w nadchodzącym naborze Interwencji 13.5.

Aleksander Karaś: a.karas@podr.pl; 512 931 975

Karolina Pluta: k.pluta@podr.pl; 661 925 889

Marcin Górzny: m.gorzny@podr.pl: 501 836 845