16 września 2024 roku w Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Lubaniu odbyło się szkolenie dla 20 osób w ramach projektu pn. “Innowacyjne cyfrowe rozwiązania w twoim gospodarstwie”. Wydarzenie zorganizowano w ramach operacji „Usługi cyfrowe w rolnictwie” ujętej w Planie operacyjnym KSOW na lata 2024-2025.
Program szkolenia podzielono na dwa bloki tematyczne. W pierwszym omówiono nowoczesne rozwiązania cyfrowe w rolnictwie oraz zastosowanie sztucznej inteligencji w sektorze rolniczym. Drugi blok obejmował praktyczne zagadnienia, takie jak wykorzystanie technologii satelitarnych do monitorowania wegetacji roślin, tworzenie i interpretacja map aplikacyjnych, systemy nawigacyjne w maszynach rolniczych, optymalizacja przejazdów, planowanie linii referencyjnych AB, transfer danych, a także zarządzanie danymi telemetrycznymi.
W szkoleniu podkreślono znaczenie analizy danych w optymalizacji produkcji rolniczej i strategicznym podejmowaniu decyzji na podstawie cyfrowych rozwiązań.
Wydarzenie zakończyło się dyskusją o wpływie technologii cyfrowych na zarządzanie gospodarstwami rolnymi.
Partnerem wydarzenia była Pomorska Izba Rolnicza.
Emilia Pellowska
Cyfryzacja w rolnictwie: Nowoczesne technologie na polu
Cyfryzacja rolnictwa to jedno z kluczowych wyzwań, przed którymi stoi współczesne rolnictwo. Postępująca urbanizacja i rosnące zapotrzebowanie na żywność wymagają zwiększenia wydajności oraz precyzji w zarządzaniu gospodarstwami rolnymi. Rozwiązania cyfrowe oferują szereg narzędzi, które pozwalają na bardziej efektywne zarządzanie zasobami, ograniczenie kosztów oraz poprawę jakości upraw i hodowli. Technologie takie jak sztuczna inteligencja, Internet Rzeczy (IoT) czy systemy satelitarne już teraz odgrywają istotną rolę w optymalizacji produkcji rolniczej.
Cyfrowe rolnictwo — czym jest i jakie ma zalety?
Cyfryzacja rolnictwa, zwana również rolnictwem precyzyjnym, obejmuje zastosowanie nowoczesnych technologii do zarządzania i monitorowania procesów produkcji rolnej. Umożliwia to zbieranie, analizowanie i wykorzystywanie danych w czasie rzeczywistym, co prowadzi do bardziej precyzyjnych decyzji. Kluczowe aspekty cyfryzacji rolnictwa to:
Precyzyjne zarządzanie zasobami — cyfrowe narzędzia pozwalają rolnikom dokładnie monitorować stan gleby, wilgotność, składniki odżywcze, a także kontrolować ilość nawozów czy środków ochrony roślin. Dzięki temu możliwe jest precyzyjne dostosowanie dawek, co wpływa na optymalizację kosztów oraz ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko.
Zwiększenie wydajności produkcji — dzięki cyfrowym technologiom możliwe jest lepsze planowanie upraw oraz monitorowanie stanu roślin w czasie rzeczywistym. Używanie sensorów, dronów, a także danych satelitarnych pozwala na lepsze rozpoznanie problemów, takich jak choroby czy susze, i szybkie podejmowanie działań zaradczych.
Zarządzanie danymi — zbieranie i analiza danych w cyfrowym rolnictwie stanowi kluczowy element precyzyjnego podejmowania decyzji. Narzędzia te wspomagają planowanie oraz prognozowanie działań, takich jak optymalizacja zbiorów czy przewidywanie cen rynkowych. Dzięki temu rolnicy mogą podejmować lepiej uzasadnione decyzje strategiczne, co przekłada się na większą stabilność finansową gospodarstw.
Nowoczesne technologie cyfrowe w rolnictwie
Satelitarne systemy pozycjonowania (GPS i GIS) — precyzyjne rolnictwo w dużej mierze opiera się na technologii GPS, która pozwala na dokładne określenie położenia maszyn rolniczych oraz prowadzenie szczegółowych analiz przestrzennych. Rolnicy mogą zmapować swoje pola, co umożliwia precyzyjne dozowanie nawozów i pestycydów oraz ograniczenie strat plonów.
Internet Rzeczy (IoT) — w ramach cyfryzacji rolnictwa pojawia się coraz więcej rozwiązań wykorzystujących IoT. Są to m.in. inteligentne czujniki, które zbierają dane o warunkach glebowych, klimatycznych czy stanie zdrowia roślin i zwierząt. Dzięki temu możliwe jest bieżące monitorowanie procesów na farmie i podejmowanie decyzji w oparciu o dokładne, aktualne informacje.
Drony i roboty rolnicze — zautomatyzowane maszyny rolnicze i drony stają się coraz bardziej popularne w rolnictwie. Drony mogą monitorować stan roślin, oceniać kondycję upraw oraz identyfikować obszary wymagające interwencji. Z kolei roboty są wykorzystywane do precyzyjnego siewu, nawożenia czy zbioru plonów, co zwiększa wydajność pracy i zmniejsza jej koszt.
Big Data i sztuczna inteligencja (AI) — analiza dużych zbiorów danych to fundament nowoczesnego rolnictwa cyfrowego. AI wspomaga analizę tych danych, przewidywanie przyszłych trendów oraz optymalizację działań na polu. Wykorzystując dane z wielu źródeł, rolnicy mogą lepiej przewidywać warunki atmosferyczne, planować zasiewy i optymalizować zbiory.
Wyzwania związane z cyfryzacją rolnictwa
Pomimo licznych korzyści, cyfryzacja rolnictwa napotyka na pewne wyzwania. Jednym
z najważniejszych jest koszt wprowadzenia nowych technologii, które mogą być zbyt drogie dla mniejszych gospodarstw. Kolejnym wyzwaniem jest brak dostępu do szerokopasmowego Internetu na terenach wiejskich, co ogranicza możliwość korzystania z zaawansowanych narzędzi cyfrowych. Ponadto, rolnicy muszą nabyć nowe umiejętności technologiczne, co nie zawsze jest łatwe w kontekście szybko zmieniających się rozwiązań technologicznych.
Przyszłość cyfryzacji rolnictwa
Przyszłość rolnictwa cyfrowego rysuje się w jasnych barwach, zwłaszcza w kontekście postępującego rozwoju sztucznej inteligencji oraz automatyzacji procesów. Wzrost popularności systemów zdalnego zarządzania, inteligentnych czujników oraz robotów rolniczych sugeruje, że technologie te będą odgrywać kluczową rolę w przyszłości rolnictwa. Istotne będą także zmiany legislacyjne i wsparcie państwowe, które może pomóc
w zmniejszeniu barier związanych z dostępnością tych technologii.
Cyfryzacja rolnictwa to nie tylko przyszłość, ale już teraźniejszość nowoczesnych gospodarstw rolnych. Inwestowanie w nowe technologie staje się koniecznością w kontekście rosnących wyzwań, takich jak zmiany klimatyczne, konieczność zwiększenia wydajności czy zrównoważony rozwój. Wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań technologicznych, takich jak sztuczna inteligencja, IoT czy systemy satelitarne, pozwala na bardziej precyzyjne i efektywne zarządzanie gospodarstwami, co w dłuższej perspektywie przekłada się na ich większą konkurencyjność i rentowność.
Pomorska Izba Rolnicza – Partner KSOW
16 września 2014 roku w Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Lubaniu przy ulicy Tadeusza Maderskiego odbyła się konferencja szkoleniowa zatytułowana Innowacyjne Cyfrowe Rozwiązania w Twoim Gospodarstwie. Celem szkolenia było przekazanie wiedzy oraz wymiana doświadczeń oraz przedstawienie możliwości, jakie dają cyfrowe usługi w rolnictwie. Szkolenie rozpoczęło się o godzinie dziewiątej, w rejestracji uczestników. W sumie w szkoleniu brało udział 20 osób, rolników i przedsiębiorców rolnych.
Pani Karolina Wróbel Dyrektor Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Lubaniu wraz z Panem Ryszardem Kleinszmidt Ryszard przedstawicielem Pomorskiej Izby Rolniczej przywitali uczestników życząc im owocnego spotkania. Rozpoczęła tym samym cykl prelekcji szkoleniowych. Szkolenie podzielone było na dwie części, stanowiące dwa uzupełniające się bloki tematyczne.
Pierwszy blok tematyczny, prowadzony był przez dr hab. inż. Adama Ekielskiego, profesora SGGW. Przedstawiane tematy były związane z teoretycznym omówieniem zagadnień związanych z cyfrową rewolucją w rolnictwie oraz opracowanymi systemami przetwarzania i analizy danych.
Profesor Ekielski w pierwszym bloku tematycznym wygłosił dwa wystąpienia. Pierwsze z nich dotyczyło nowoczesnych rozwiązań cyfrowych w rolnictwie, którym przedstawione zostały ostatnie osiągnięcia i aplikacje, które są oferowane przez dostawców sprzętu rolniczego oraz znajdują praktyczne zastosowanie w gospodarstwie zarówno w uprawach roślin, jak również w hodowli zwierząt. Początek swojego wystąpienia profesor Ekielski rozpoczął od przedstawienia zagadnień związanych z rewolucją cyfrową w rolnictwie, omawiając i uzasadniając sens stałego wprowadzania i udoskonalania czujników pomiarowych. Przedstawił rozwiązania systemowe opomiarowania maszyn rolniczych, które pojawiły się w ciągu ostatnich dziesięciu lat i stały się szeroko dostępne dla rozwiązań rolniczych. Następnie rozpoczął omawianie podstawowych technologii, które związane są z rolnictwem cyfrowym, takim jak pozycjonowanie satelitarne, poprawa dokładności pozycjonowania, problemy związane z brakiem widoczności dostatecznej liczby satelitów oraz możliwości rozwiązania problemów adaptacji urządzeń i maszyn starszego typu do rozwiązań cyfrowych.
W drugiej części bloku tematycznego przedstawiono możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji w rolnictwie. W tym obszarze występuje jeszcze stosunkowo niedużo rozwiązań, niemniej są one bardzo dynamicznie rozwijane i profesor Ekielski przedstawił w czasie swojego wykładu możliwości adaptacji narzędzi sztucznej inteligencji, takie jak układy głębokiego uczenia, układy pozyskiwania danych oraz wielopoziomowe sieci neuronowe do analizy wyników zbieranych podczas prac polowych i które mogą być wykorzystywane w dalszych praktykach rolniczych do przewidywania stanów upraw, przewidywania pogody, przewidywania ostatecznie cen produktów rolnych.
W drugim bloku tematycznym, który związany był z praktycznym zapoznaniem się rozwiązań cyfrowych w rolnictwie, pani Monika Kozłowska z firmy Class Polska przedstawiła najnowsze rozwiązania oferowane przez firmę Class. Po kolei omawiała wykorzystanie technologii satelitarnych w monitorowaniu wegetacji roślin, następnie praktycznie przedstawiła metodykę tworzenia i interpretacji map aplikacyjnych dla precyzyjnego rolnictwa. Przedstawiła to na przykładzie zastosowań w praktyce.
Następnie omówiła praktyczne zastosowanie systemów nawigacyjnych w maszynach rolniczych oraz optymalizację przejazdów dla uzyskania maksymalnej wydajności podczas prac polowych. W trakcie omawiania tego podpunktu szczególną uwagę zwróciła na efektywne planowanie linii referencyjnych przejazdów maszyn i agregatów rolniczych po polu w celu zmniejszenia, ugniatania gleby i poprawy i utrzymania zasobności podłoża. Kolejnym tym omawianym przez panią Monikę Kozłowską zagadnieniem był transfer danych.
Kolejnym zagadnieniem omawianym w trakcie szkolenia były zagadnienia związane z tematyką w rolnictwie i jej zastosowaniem. Pani Monika Kozłowska omawiała zagadnienia związane z transferem danych i zarządzaniem danymi w rolnictwie, transfer danych pomiędzy terminalem w maszynie a systemem zarządzania gospodarstwem oraz standardy przesyłu tego typu danych. Przedstawiła również technologię i analizę zbierania danych telepatycznych w rolnictwie.
Następnym zagadnieniem bardzo praktycznym było zastosowanie analizy danych do optymalizacji produkcji rolniczej. Nawiązała tutaj do wykładu z pierwszego bloku tematycznego opisując narzędzia wspomagające podejmowanie decyzji oraz narzędzia do analizy danych, w których wiele z nich wykorzystuje już elementy sztucznej inteligencji. W trakcie wykładu wielokrotnie odwoływała się do doświadczeń zgromadzonych uczestników szkolenia, aranżując dyskusje odnośnie podejmowania decyzji strategicznych w gospodarstwie na podstawie danych zebranych przez przedstawione wcześniej systemy cyfrowe.
W trakcie zajęć wykłady zarówno pierwszego jak i drugiego bloku tematycznego bardzo często były elementem dalszej dyskusji, która miała miejsce bezpośrednio w trakcie wykładu. Prowadzący często zwracali się do uczestników szkolenia o ich własne doświadczenia związane z prowadzeniem gospodarstwa i wpływem nowych technologii na zmianę ich podejścia zarówno do samej technologii produkcji rolnej jak również do własnego zarządzania czasem. W trakcie zajęć poza prowadzeniem bezpośrednio dyskusji z uczestnikami była możliwość zapoznania się z najnowszym rozwiązaniem ciągników rolniczych klas i elementami wyposażenia tego typu ciągników.
Zajęcia prowadzone były zarówno w formie prezentacji multimedialnej jak również aktywnego dialogu z uczestnikami oraz praktycznego pokazania, przedstawienia rozwiązań software’owych, które projektowane są dla użytkowników końcowych.
Pomorska Izba Rolnicza – Partner KSOW