![Logotypy SIR](https://podr.pl/wp-content/uploads/2023/04/Logotypy-SIR-lubelskie.jpg)
W terminie od 28 do 31 marca 2023 r. odbył się wyjazd studyjny do województwa lubelskiego. Wydarzenie było współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.
Celem operacji było poszerzenie wiedzy uczestników nt. innowacyjnych metod uprawy roli – m.in. uprawy bezorkowej. Wyjazd miał również na celu nawiązanie kontaktów wśród rolników oraz przedstawicieli działających na rzecz rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich, a także doradców, co umożliwiło uczestnikom wymianę fachowej wiedzy oraz dobrych praktyk w zakresie wdrażania innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich.
W trakcie realizacji operacji, poprzez takie formy jak pokazy i dyskusje, zostały podjęte między innymi tematy dotyczące wspólnych inicjatyw na rzecz rozwoju rolnictwa, włączając zakładanie Grup Operacyjnych w ramach działania Interwencja 13.5 „Współpraca GO EPI” w ramach Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.
W pierwszym dniu wyjazdu studyjnego uczestnicy odwiedzili gospodarstwo państwa Barbary i Andrzeja Kozłowskich. „Spiżarnia Wandynów” została wyróżniona w konkursie „Dziedzictwo kulturowe w wielkopolskiej zagrodzie” organizowanym przez Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego. Gospodarstwo specjalizuje się w popularyzacji zdrowego trybu życia oraz naturalnej żywności. W budynku pokrytym strzechą znajdowała się sala konferencyjno-bankietowa wyposażona w multimedia oraz ceglany kominek. W gospodarstwie znajdują się również delikatesy z lokalnymi produktami, bufet zewnętrzny, zagrody ze zwierzętami oraz inne atrakcje. Na terenie obiektu od 2019 roku funkcjonuje Koło Gospodyń Wiejskich „Wandynówka”, w którego sekcjach zajęciowych działają grupy: gastronomiczna oraz ziołowa.
![Wizyta w Spiżarni Wandynów](https://podr.pl/wp-content/uploads/2023/04/Wizyta-w-Spizarni-Wandynow-1024x683.jpg)
Następnym punktem programu była wizyta w Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu. Na terenie skansenu uczestnicy wyjazdu mogli zobaczyć zgromadzone obiekty dawnej architektury, głównie drewnianej. Wśród unikatowych zbiorów znajdują się zabudowania gospodarskie, dworskie i sakralne związane z obszarami wiejskimi w tym regionie. Oprócz budynków w muzeum znajdują się oryginalne naczynia i przedmioty codziennego użytku.
![Wizyta w Muzeum Wsi Radomskiej](https://podr.pl/wp-content/uploads/2023/04/Wizyta-w-Muzeum-Wsi-Radomskiej-1024x683.jpg)
![Wnętrze chaty w muzeum](https://podr.pl/wp-content/uploads/2023/04/Wnetrze-chaty-w-muzeum-1024x683.jpg)
Podczas drugiego dnia, uczestnicy wyjazdu studyjnego odwiedzili gospodarstwo rolne prowadzone przez pana Marcina Gryna, które znajduje się w miejscowości Sitaniec Kolonia w województwie lubelskim. Energiczny i pełen innowacyjnych pomysłów gospodarz przedstawił interesującą prezentację pn. „Doświadczenie buduje sukces”. Prelegent zaznajomił słuchaczy z uprawą gleby metodą bezorkową przy jednoczesnej redukcji dawek nawozów mineralnych. Na podstawie własnych doświadczeń, mówca zaobserwował, że takie przygotowanie stanowiska glebowego ma na celu zatrzymanie wody w glebie, zwiększenie pojemności wodnej pola oraz przyczynia się do sekwestracji węgla organicznego w glebie.
W gospodarstwie pana Gryna odbyła się również demonstracja parku maszynowego, składającego się z maszyn skonstruowanych na bazie wieloletnich doświadczeń oraz innowacyjnych rozwiązań. Uczestnicy mogli zobaczyć m.in. hybrydowe maszyny własnej konstrukcji wykorzystywane przez cały sezon produkcyjny: od technologii strip-till i nawożenia wgłębnego, poprzez siew rzepaku, kukurydzy oraz pszenicy, aż po uprawę ziemniaków jadalnych.
![Uczestnicy wyjazdu wraz z p. Marcinem Grynem](https://podr.pl/wp-content/uploads/2023/04/Uczestnicy-wyjazdu-wraz-z-p.-Marcinem-Grynem-1024x683.jpg)
![Demonstracja parku maszynowego w Sitańcu](https://podr.pl/wp-content/uploads/2023/04/Demonstracja-parku-maszynowego-w-Sitancu-1024x683.jpg)
Następnie gospodarz zademonstrował wcześniej przygotowaną odkrywkę glebową, gdzie od wielu lat stosowana jest uprawa bezorkowa. Pozwoliło to na dokonanie opisu profilu glebowego, pokazanie zawartości substancji organicznych znajdujących się w glebie oraz kanalików wykonanych przez dżdżownice. Rozmówca szczególnie podkreślał ważną rolę dżdżownic w procesach glebotwórczych, które drążąc korytarze powodują jej napowietrzenie oraz przyspieszają rozkład resztek pożniwnych, przez co stanowią łatwo dostępne źródło składników pokarmowych dla roślin.
![Pokaz na polu należącym do p. Marcina Gryna](https://podr.pl/wp-content/uploads/2023/04/Pokaz-na-polu-nalezacym-do-p.-Marcina-Gryna-1024x576.jpg)
![Demonstracja odkrywki glebowej przez p. Marcina Gryna](https://podr.pl/wp-content/uploads/2023/04/Demonstracja-odkrywki-glebowej-przez-p.-Marcina-Gryna-1024x683.jpg)
Kolejnym rozmówcą był pan Łukasz Czech z firmy AgroWe. W interesującym wykładzie przedstawił sukcesy związane z pracą doradczą i utworzeniem Grup Operacyjnych, które prowadzą prace nad innowacyjnymi rozwiązaniami w ramach działania „Współpraca”.
Ostatni wykład zaprezentował prof. dr hab. Marek Marks z UWM w Olsztynie. Przedstawił prezentację pn. „Znaczenie uprawy roli i płodozmianu w rolnictwie regeneratywnym”. Wykładowca wyodrębnił trzy podstawowe systemy rolnictwa: konwencjonalne, ekologiczne i integrowane. Największą uwagę skupił na zagadnieniach dotyczących rolnictwa regeneratywnego, gdzie płodozmian, uprawa roli i nawożenie pełnią nadrzędną rolę. Po wykładzie uczestnicy mieli możliwość zadawania pytań.
W trzecim dniu wyjazdu studyjnego uczestnicy odwiedzili gospodarstwo znajdujące się w Mikołajówce, lubelskim rejonie sadowniczym. Właściciele gospodarstwa, państwo Małgorzata i Tomasz Solis założyli firmę o nazwie „FRUX SOLIS” i kontynuują tradycję sadowniczą i przetwórczą od kilku pokoleń. Właściciele firmy są również konsorcjantami Grupy Operacyjnej „Sokowoc”, która powstała w ramach działania „Współpraca”. Oferta sprzedaży obejmuje świeże owoce i warzywa jak również produkty tradycyjne wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych woj. lubelskiego. W gospodarstwie znajduje się Zagroda Edukacyjna – „Solisowe Sioło”, gdzie realizowane są programy edukacyjne dla dzieci i młodzieży a dla osób dorosłych organizowane są warsztaty z produkcji cydru. Budynek jest również siedzibą Lubelskiego Stowarzyszenia Miłośników Cydru.
![Gospodarstwo w Mikołajówce](https://podr.pl/wp-content/uploads/2023/04/Gospodarstwo-w-Mikolajowce-1024x576.jpg)
![Wizyta w gospodarstwie w Mikołajówce - Frux Solis](https://podr.pl/wp-content/uploads/2023/04/Wizyta-w-gospodarstwie-w-Mikolajowce-Frux-Solis-1024x683.jpg)
![Wizyta w Mikołajówce](https://podr.pl/wp-content/uploads/2023/04/Wizyta-w-Mikolajowce-1024x768.jpg)
Następnie uczestnicy wyjazdu studyjnego odwiedzili Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli. Pani Ewa Boguta przedstawiła prezentację pn. Krótkie łańcuchy dostaw w ramach działania „Współpraca” – doświadczenia grupy operacyjnej „Lokalnie naturalnie”. Prezentację pn. „Funkcjonowanie i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii zastosowanych w LODR oraz zarządzanie dostępnymi zasobami energii” przedstawił pan Marek Siuciak, broker innowacji LODR w Końskowoli. Kolejnym mówcą był pan Dariusz Krzywiec, który przedstawił prezentację pn. „Innowacyjne rozwiązania dla rolnictwa zrealizowane przez LODR w Końskowoli w ramach działania M16 WSPÓŁPRACA”. Prelekcja zawierała informacje dotyczące realizacji działań Grup Operacyjnych: „Lodron”, „Bazydrill”, „Biobiałko” oraz „Ekołąka”.
![Wizyta w LODR w Końskowoli](https://podr.pl/wp-content/uploads/2023/04/Wizyta-w-LODR-w-Konskowoli-1024x683.jpg)
W ostatnim dniu uczestnicy odwiedzili Instytuty naukowe w Puławach. Pierwszym był IUNG-PIB. Gości przywitała dr Monika Kowalik, Kierownik Działu Upowszechniania i Wydawnictw. Następnie prof. Janusz Smagacz przedstawił prezentację pn. „Innowacje czy powrót do natury – uprawa bezorkowa”. Grupa uczestników wraz z przewodnikiem odwiedziła również zespół pałacowo-parkowy, który znajduje się w sąsiedztwie Instytutu.
![Uczestnicy wyjazdu studyjnego w zespole pałacowo-parkowym przy IUNG-PIB](https://podr.pl/wp-content/uploads/2023/04/Uczestnicy-wyjazdu-studyjnego-w-zespole-palacowo-parkowym-przy-IUNG-PIB-1024x683.jpg)
Ostatnią pozycją w programie wyjazdu studyjnego była wizyta w PIWet – PIB. Grupę przywitał zastępca dyrektora ds. współpracy i rozwoju, sekretarz naukowy prof. dr hab. Mirosław Polak, który przedstawił prezentację pn. „Rola i zadania PIWet – PIB w ochronie zdrowia zwierząt i zdrowia publicznego”. Następnie w mniejszych grupach uczestnicy zapoznali się z zakresem działalności Instytutu odwiedzając m.in. Zakład Wirusologii, Mikrobiologii, Chorób Drobiu, Higieny Pasz i in. Wizyty w obu Instytutach cieszyły się ogromnym zainteresowaniem słuchaczy.
Dziękujemy wszystkim uczestnikom wyjazdu studyjnego za zainteresowanie wydarzeniem. Serdecznie zapraszamy do udziału w kolejnych wydarzeniach organizowanych przez Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu.
Aleksander Karaś
Broker innowacji Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich