PASZA Z PROSA

operacja:

PASZA Z PROSA

Wyselekcjonowanie krajowych i zagranicznych populacji prosa rózgowatego przeznaczonych do uprawy na cele paszowe w warunkach zachodzących zmian klimatycznych w Polsce

współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach działania „Współpraca” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020

Umowa o przyznaniu pomocy Nr 00065.DDD.6509.00038.2019.11

Cel operacji, zaplanowane zadania oraz zamierzone rezultaty:

Celem operacji jest opracowanie i wdrożenie udoskonalonej technologii w chowie i hodowli zwierząt inwentarskich. Zadaniem operacji jest opracowanie i wdrożenie nowego produktu – paszy pochodzącej z wprowadzonego do uprawy w Polsce nowego gatunku rośliny paszowej: wieloletniego prosa rózgowatego (Panicum virgatum) w celu zaproponowania rolnikom alternatywnego źródła pozyskania paszy objętościowej. Ocena wartości gospodarczej odmian i populacji przeprowadzona zostanie na stanowiskach gleb lekkich i średnio zwięzłych, w warunkach zmieniającego się klimatu, głównie niedoboru wody i wysokiej temperatury powietrza.

W pierwszym etapie, planowanym na rok 2022, opracowana zostanie metodyka prowadzenia badań. Zgodnie z opracowaną metodyką, w pięciu lokalizacjach, nasionami pięciu odmian pastewnych sprowadzonych z USA, obsiane zostaną poletka doświadczalne W roku siewu zostaną wykonane obserwacje dotyczące oceny wschodów, możliwość uprawy na różnych stanowiskach oraz wykonane zostaną zabiegi pielęgnacyjne podkoszenia. W latach 2023-2024, tj. w II-III etapie operacji, zostaną wykonane zabiegi pielęgnacyjne, pomiary i obserwacje zgodne z opracowaną metodyką oraz zebrane dwa pokosy. Zebrane i poddane ocenie będą również nasiona poszczególnych odmian. Zebrana masa zielona zgodnie z metodyką zostanie poddana analizie plonowania i wartości żywieniowej.

W trakcie realizacji pierwszego etapu projektu zostanie założona strona internetowa, na której umieszczana będzie dokumentacja fotograficzna i filmowa z postępów wykonywanych prac polowych oraz zrealizowanych działań upowszechnieniowych. Zebrane pomiary i obserwacje zostaną poddane analizie statystycznej w celu właściwej interpretacji otrzymanych wyników badań- jako przeprowadzenie analizy porównawczej jakości zastosowanych odmian prosa. Zebrane wyniki zostaną opracowane i opublikowane w prasie branżowej, w miesięczniku PODR, umieszczone na stronie internetowej, przekazywane podczas realizowanych szkoleń, dni pola oraz konferencji.

Po wykonaniu analizy wartości żywieniowej, proso będzie stanowić alternatywne źródło pozyskiwania paszy objętościowej. Wyniki analiz laboratoryjnych wskażą na konkretne gatunki np.: bydło mleczne, mięsne, kozy itd., czy typy użytkowania np.: mleczny, mięsny, ekstensywny itd. jako preferowane do skarmiania sianem lub kiszonką z prosa rózgowatego. Ocena zawartości podstawowych składników pokarmowych w zebranej biomasie pozwoli na ocenę zdolności do pobierania składników pokarmowych, ale też zawartości np. metali ciężkich.

Proso rózgowate może być uprawiane na obszarach spełniających minimalne wymagania klimatyczne i glebowe, gdzie utrudnione jest uprawianie innych roślin: zbożowych, pastewnych i objętościowych. Roślina ta stanowić będzie dla polskich rolników nowe alternatywne źródło wartościowej paszy objętościowej (siana) niezbędnej do wyżywienia zwierząt gospodarskich, uzyskiwanej w warunkach zachodzących zmian klimatu. Jednokrotny zakup nasion, uprawa gleby, wysiew umożliwiają zbiór plonów przez kilkanaście lat przy minimalnym nakładzie finansowym i robocizny. Taką alternatywą mogą być zainteresowane koła łowieckie oraz inne podmioty zainteresowane wykorzystaniem stanowisk śródleśnych do celów paszowych, w tym jako pasy ochronne dla nasadzeń drzew.

Rośliny prosa rózgowatego ze względu na rozbudowany system korzeniowy, niewielkie wymagania glebowe mogą być wysiewane na glebach wyłączonych z produkcji rolnej i wprowadzane w miejsca trudne do zagospodarowania. Ograniczone potrzeby nawozowe prosa, w porównaniu do gatunków jednorocznych np.: kukurydzy lub zbóż, istotnie zmniejszają wprowadzanie do gleby związków mineralnych podlegających wypłukiwaniu do wód gruntowych.

Skład grupy operacyjnej:

· Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu

ul. Tadeusza Maderskiego 3, 83-422 Nowy Barkoczyn

tel. 58/326-39-00, e-mail: sekretariat@podr.pl

· Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowy Instytut Badawczy

Radzików, 05-870 Błonie

tel. 22 725 36 11, e-mail: postbox@ihar.edu.pl

· Centrala Nasienna „Zielenin” D. Małachowski Sp.k.

ul. Przemysłowa 7, 83-400 Kościerzyna

tel. 58/686 38 57, e-mail: biuro@zielenin.com

· Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Stanisława Staszica w Swarożynie,

ul. Szkolna 2, 83-115 Swarożyn